Self-Employed Canada: Hướng Dẫn Định Cư Diện Tự Do 2025
Chương trình Self-Employed của Canada mở ra cơ hội định cư hấp dẫn dành cho các doanh nhân và nghệ sĩ tự do có kinh nghiệm. Khác với các chương trình đầu tư, diện này không đòi hỏi vốn đầu tư lớn mà tập trung vào khả năng đóng góp văn hóa, nghệ thuật hoặc thể thao cho xã hội Canada. Nếu bạn có ít nhất hai năm kinh nghiệm tự kinh doanh, đây có thể là con đường lý tưởng để bắt đầu cuộc sống mới tại xứ sở lá phong.
Tổng quan về Chương trình Self-Employed Program Canada
Chương trình định cư diện tự doanh (Self-Employed Program) là một chính sách nhập cư của Chính phủ Canada quản lý bởi Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC). Chương trình này tập trung vào các cá nhân có khả năng tự tạo việc làm thông qua đóng góp cụ thể trong lĩnh vực văn hóa (theo Đạo luật Đa văn hóa Canada), nghệ thuật hoặc thể thao. Đây là giải pháp thay thế cho ứng viên không đủ điều kiện tham gia Express Entry Canada nhưng sở hữu thành tích chuyên môn đặc biệt.
Chương trình Self-Employed Program Canada là gì?
Chương trình Self-Employed Program Canada là một trong 3 chương trình định cư thuộc chương trình Nhập cư Kinh tế Liên bang (Federal Economic Immigration Program). Khác biệt cơ bản với định cư Canada diện đầu tư là yêu cầu về kinh nghiệm chuyên môn thay vì vốn tài chính.
Tiêu chí đánh giá chương trình:
- Tối thiểu 02 năm kinh nghiệm tự doanh trong 05 năm gần nhất
- Hoặc 02 năm tham gia hoạt động văn hóa/thể thao cấp quốc tế trong 05 năm
- Cam kết tiếp tục hoạt động chuyên môn tại Canada sau khi nhập cư
“Chương trình Self-Employed Program đã giúp tôi biến ước mơ định cư Canada thành hiện thực. Với 15 năm kinh nghiệm làm nhiếp ảnh gia, tôi đã dễ dàng chứng minh khả năng đóng góp văn hóa và tự tạo việc làm tại đây,” – anh Trần Minh Hoàng, cư dân Montreal, chia sẻ sau hai năm định cư thành công thông qua chương trình này.
Đối tượng phù hợp với chương trình này là ai?
Chương trình ưu tiên 04 nhóm đối tượng theo phân loại của Hệ thống Phân loại Nghề nghiệp Quốc gia Canada (NOC):
| Nhóm đối tượng | Chi tiết và yêu cầu |
|---|---|
| Nghệ sĩ và người hoạt động văn hóa | Bao gồm nhạc sĩ (NOC 5133), họa sĩ (NOC 5136), nhà văn (NOC 5121), diễn viên (NOC 5135) – những nghề nghiệp được Statistics Canada công nhận trong lĩnh vực sáng tạo |
| Vận động viên và huấn luyện viên thể thao | Cần có thành tích thi đấu hoặc huấn luyện được Sport Canada công nhận |
| Quản lý nông nghiệp | Yêu cầu kinh nghiệm quản lý trang trại theo tiêu chuẩn Canadian Agricultural Human Resource Council |
| Chuyên gia tự doanh | Cần chứng minh thu nhập ổn định từ hoạt động tự quản lý theo báo cáo thuế |
Ứng viên phải đạt tối thiểu CLB 5 (Canadian Language Benchmark) trong kỹ năng nghe/nói theo quy định của IRCC. Điểm số này tương đương B1 trong Khung tham chiếu chung Châu Âu (CEFR).
Lợi ích khi định cư Canada diện tự doanh có gì nổi bật?
Chương trình mang lại 06 lợi thế chiến lược theo đánh giá của OECD về chính sách nhập cư Canada:
- Không yêu cầu vốn đầu tư tối thiểu: Khác biệt cơ bản với Start-up Visa Canada yêu cầu 200,000 CAD
- Hỗ trợ phát triển sự nghiệp: Tiếp cận quỹ Canada Council for the Arts và Sport Canada Funding Program
- Phúc lợi y tế toàn diện: Được bảo hiểm theo Đạo luật Y tế Canada (Canada Health Act) ngay sau khi nhập cư
- Lộ trình nhập tịch rõ ràng: Đủ điều kiện sau 3 năm cư trú hợp pháp theo Citizenship Act
- Chất lượng sống hàng đầu: Xếp hạng 3/165 quốc gia trong Chỉ số Phát triển Con người (HDI) 2023
- Mạng lưới cộng đồng chuyên nghiệp: Kết nối với 35+ hiệp hội nghệ thuật và 22 liên đoàn thể thao quốc gia
Theo số liệu từ IRCC năm 2023, tỷ lệ chấp thuận hồ sơ đạt 61% khi ứng viên đáp ứng đủ 3 tiêu chí: hồ sơ chuyên môn được xác thực, kế hoạch phát triển cụ thể, và đạt điểm ngôn ngữ tối thiểu.
Điều kiện tham gia Chương trình Self-Employed Program Canada
Chương trình Self-Employed Program Canada là chính sách định cư dành cho cá nhân hoạt động độc lập trong lĩnh vực văn hóa/ thể thao, được quản lý bởi Immigration Refugees and Citizenship Canada (IRCC). Khác với diện đầu tư, chương trình này tập trung vào năng lực chuyên môn và khả năng đóng góp lâu dài cho xã hội Canada thay vì yêu cầu vốn đầu tư.
Yêu cầu về kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực nào?
Kinh nghiệm tự doanh cần đáp ứng 02 điều kiện chính: 2 năm hoạt động liên tục trong 5 năm gần nhất và thuộc nhóm ngành được chỉ định theo Đạo luật Di trú và Bảo vệ Người tị nạn (Immigration and Refugee Protection Act).
Lĩnh vực văn hóa
- Nghệ sĩ biểu diễn (NOC 53121)
- Tác giả/ nhà văn (NOC 51111)
- Nghệ nhân thủ công mỹ nghệ (NOC 52424)
- Chuyên gia bảo tồn di sản (NOC 53122)
- Nhà sản xuất nội dung sáng tạo (NOC 52119)
Mỗi nhóm cần chứng minh đóng góp cụ thể cho đời sống văn hóa Canada.
Lĩnh vực thể thao
- Vận động viên thi đấu chuyên nghiệp (NOC 53201)
- Huấn luyện viên được công nhận bởi Sport Canada
- Quản lý tổ chức thể thao cấp tỉnh/bang
- Chuyên gia phân tích thể thao có công trình được công bố
Kinh nghiệm phải đáp ứng tiêu chuẩn của Hệ thống Phát triển Vận động viên Canada (LTAD).
Kinh nghiệm tự doanh được xác nhận qua 03 loại giấy tờ:
- Hợp đồng lao động tự do
- Hóa đơn dịch vụ độc lập
- Xác nhận thu nhập từ Cơ quan Thuế Canada (CRA)
Thời gian làm việc part-time được tính theo tỷ lệ 1,740 giờ/năm theo quy định của Employment and Social Development Canada (ESDC).
Hệ thống TEER áp dụng 03 mức đánh giá chính cho ứng viên: 1) Mức độ tự chủ trong công việc, 2) Phạm vi ảnh hưởng đến cộng đồng, 3) Tính bền vững của hoạt động chuyên môn.
Trình độ học vấn và tiếng Anh cần đạt mức nào để nộp hồ sơ?
ECA (Educational Credential Assessment) là thủ tục bắt buộc cho ứng viên có bằng cấp từ 153 quốc gia không thuộc Khối Thịnh vượng chung.
Tổ chức được IRCC ủy quyền thực hiện đánh giá:
- World Education Services (WES)
- International Credential Assessment Service of Canada (ICAS)
- International Qualifications Assessment Service (IQAS)
- Comparative Education Service (CES)
- International Credential Evaluation Service (ICES)
Yêu cầu ngôn ngữ được xác định theo Khung Tham chiếu Ngôn ngữ Canada (CLB):
| Loại chứng chỉ | Yêu cầu tối thiểu |
|---|---|
| IELTS General Training | Tối thiểu 5.0 cho cả 4 kỹ năng |
| CELPIP | Mức 5 trở lên theo thang đánh giá của Paragon Testing Enterprises |
| TEF Canada | Điểm B1 trở lên theo Khung Tham chiếu Châu Âu (CEFR) |
Điểm ngôn ngữ chiếm 24% tổng điểm CRS (Comprehensive Ranking System) trong hệ thống xét duyệt. Ứng viên đạt CLB 7 trở lên được cộng thêm 22 điểm theo Thang điểm Chuyển đổi Ngôn ngữ của IRCC.
Chứng chỉ ngôn ngữ phải còn hiệu lực trong vòng 24 tháng tại thời điểm nộp hồ sơ. Ứng viên từ Québec cần đạt mức 7 theo Échelle québécoise des niveaux de compétence en français des personnes immigrantes adultes.
Có cần chứng minh tài chính khi xin định cư diện tự doanh không?
Chứng minh tài chính phải đáp ứng 02 yếu tố: 1) Đủ chi phí sinh hoạt theo mức LICO (Low Income Cut-Off) của Statistics Canada, 2) Đủ vốn hoạt động cho dự án tự doanh được phê duyệt. Số liệu 2023-2024 được tính theo công thức: [LICO cơ bản] + [30% tổng đầu tư dự án].
Quy trình xác minh tài chính
- Xác nhận tài sản lưu động qua sao kê ngân hàng 6 tháng
- Đánh giá tài sản cố định bởi tổ chức định giá được CPA Canada công nhận
- Thẩm định nguồn gốc thu nhập theo Anti-Money Laundering Act
Kế hoạch kinh doanh cần đạt tối thiểu 65 điểm theo Bảng đánh giá của Business Development Bank of Canada (BDC), bao gồm 05 tiêu chí: tính khả thi thị trường, năng lực quản lý, đóng góp văn hóa-xã hội, tính bền vững tài chính, và khả năng tạo việc làm.
So với Start-up Visa, chương trình Self-Employed yêu cầu vốn đầu tư thấp hơn 73% nhưng đòi hỏi bằng chứng đóng góp văn hóa/thể thao cụ thể trong ít nhất 02 dự án cộng đồng.
Quy trình xét duyệt hồ sơ Self-Employed Program Canada
Các bước chuẩn bị và nộp hồ sơ gồm những gì?
Quy trình xét duyệt hồ sơ Self-Employed là chương trình định cư liên bang thuộc thẩm quyền quản lý của Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC). Ứng viên cần đáp ứng 35/100 điểm theo thang đánh giá chính thức, tập trung vào 5 yếu tố: kinh nghiệm tự làm chủ, trình độ học vấn, độ tuổi, khả năng ngôn ngữ và khả năng thích ứng.
- Bước 1: Đánh giá đủ 2 năm kinh nghiệm tự làm chủ toàn thời gian trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật hoặc thể thao theo tiêu chuẩn NOC 51
- Bước 2: Hoàn thiện bộ hồ sơ pháp lý bao gồm Giấy tờ nhân thân, Bằng cấp đã thẩm định ECA và Chứng chỉ IELTS/TEF đạt CLB 5
- Bước 3: Xây dựng Kế hoạch Đóng góp (Contribution Plan) theo mẫu IRCC 1464 với phân tích thị trường và dự án cụ thể
- Bước 4: Nộp hồ sơ qua Hệ thống Quản lý Đơn từ Toàn cầu (GCKey) kèm lệ phí 2,140 CAD cho gia đình 4 người
- Bước 5: Theo dõi tiến độ qua Cổng Thông tin Ứng viên (Client Application Status)
Hệ thống tính điểm Self-Employed khác biệt với Express Entry ở việc ưu tiên thành tích nghề nghiệp hơn điểm CRS. Theo hướng dẫn chính thức từ IRCC, 25/100 điểm được phân bổ cho kinh nghiệm làm việc và thành tựu nghề nghiệp.
Hồ sơ cá nhân, kinh nghiệm và kế hoạch đóng góp cho Canada cần chuẩn bị ra sao?
Hồ sơ cá nhân yêu cầu 3 nhóm tài liệu chính:
- Giấy tờ định danh (hộ chiếu còn hạn ít nhất 24 tháng)
- Chứng minh tài chính đạt 13,213 CAD cho gia đình 2 người theo chuẩn LICO 2024
- Bằng chứng kinh nghiệm tự làm chủ (hợp đồng, hóa đơn, giải thưởng chuyên môn)
“Chứng minh kinh nghiệm là phần quan trọng nhất trong hồ sơ Self-Employed. Ứng viên phải cung cấp bằng chứng cụ thể về ít nhất 2 năm hoạt động tự làm chủ trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật hoặc thể thao trong 5 năm gần nhất.” – Chị Trần Minh Châu, Tư vấn di trú có chứng chỉ RCIC (Regulated Canadian Immigration Consultant)
Kế hoạch Đóng góp phải tuân thủ định dạng IRCC 1464, bao gồm 4 thành phần chính:
- Phân tích SWOT ngành nghề tại Canada
- Chiến lược phát triển 5 năm
- Cam kết tạo việc làm
- Dự toán ngân sách theo chuẩn CPA Canada
Tài liệu này cần được xác nhận bởi Hiệp hội Nghề nghiệp có liên kết với Canadian Heritage.
Thời gian xử lý hồ sơ trung bình mất bao lâu từ lúc nộp đến khi nhận kết quả?
Thời gian xử lý trung bình 29 tháng theo dữ liệu IRCC 2023, dài hơn 178% so với các chương trình Express Entry. Sự khác biệt đến từ quy trình thẩm định 3 lớp: Xác minh pháp lý bởi CBSA, Đánh giá chuyên môn bởi Ban Cố vấn Văn hóa và Phê duyệt cuối cùng bởi Viện Di trú Quebec (nếu định cư tại tỉnh bang này).
Yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến thời gian xử lý là tính minh bạch của hồ sơ tài chính. Ứng viên nên sử dụng dịch vụ kiểm toán từ các tổ chức được CPA Canada công nhận như KPMG hay PwC để tăng độ tin cậy cho hồ sơ.
| Giai đoạn xử lý | Thời gian ước tính |
|---|---|
| Kiểm tra tính hợp lệ hồ sơ | 3-6 tháng |
| Thẩm định chuyên sâu | 10-15 tháng |
| Xác minh an ninh (Security Screening) | 4-8 tháng |
| Yêu cầu bổ sung tài liệu | 2-4 tháng |
| Phỏng vấn với Cán bộ Thị thực | 2-3 tháng |
Sau khi được chấp thuận, người thân đi cùng sẽ được hưởng quyền lợi như thế nào?
Thường trú nhân Canada theo diện Self-Employed được hưởng quyền lợi y như công dân Canada theo Đạo luật Di trú và Bảo vệ Người tị nạn (IRPA). Vợ/chồng và con dưới 22 tuổi được cấp PR đồng thời với đương đơn chính, không cần nộp hồ sơ riêng.
- Quyền lợi y tế: Bảo hiểm Y tế Toàn dân (Medicare) sau 3 tháng cư trú tại tỉnh bang
- Quyền lợi giáo dục: Trẻ em được miễn học phí từ mầm non đến lớp 12 theo Chương trình Giáo dục Công lập Canada, cùng học phí ưu đãi tại 92 trường đại học thành viên Hiệp hội Universities Canada
- Quyền làm việc: Vợ/chồng đương đơn có quyền làm việc tại Canada ngay sau khi nhận PR thông qua Giấy phép Lao động Mở (Open Work Permit)
- Bảo lãnh gia đình: Trẻ em trên 18 tuổi có thể nộp đơn độc lập qua Chương trình Bảo lãnh Gia đình (Family Sponsorship) sau khi cha/mẹ nhập tịch
“Điểm đặc biệt của chương trình Self-Employed là cả gia đình sẽ nhận được thẻ PR cùng lúc giúp quá trình định cư thuận lợi và gắn kết hơn. Con cái cũng được hưởng nền giáo dục chất lượng cao của Canada ngay từ đầu.” – Anh Văn Ngọc Thành, cựu diễn viên múa đã định cư Canada qua chương trình Self-Employed năm 2019
Về lộ trình nhập tịch, cả gia đình cần đáp ứng 3/5 năm cư trú hợp pháp, vượt qua bài thi quốc tịch và đạt chuẩn tiếng Anh CLB 4 theo Canadian Language Benchmarks. Quy trình này được quản lý bởi Bộ Công dân và Nhập tịch Canada (CIC).
Chi phí tham gia Chương trình Self-Employed Program tại Canada
Chương trình Self-Employed Program có cơ cấu chi phí đa dạng, bao gồm phí chính thức từ Chính phủ Canada và chi phí hỗ trợ từ bên thứ ba. Kế hoạch tài chính cần tính đến 4 nhóm chính: phí hành chính (IRCC), chuẩn bị hồ sơ pháp lý, sinh hoạt phí 6 tháng đầu và quỹ dự phòng rủi ro. Hiểu rõ cơ chế tính phí theo quy định của Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) giúp ứng viên tránh thiếu hụt ngân sách.
Tổng chi phí định cư theo diện tự doanh bao nhiêu tiền cho cả gia đình Việt Nam?
Tổng chi phí định cư theo diện tự doanh cho gia đình Việt Nam là 50.000-100.000 USD, theo khuyến nghị từ Hiệp hội Tư vấn Di trú Canada (CAPIC). Khoản đầu tư này bao gồm 5 thành tố chính theo tiêu chuẩn IRCC: phí nộp đơn, phí thẩm định, chi phí an sinh xã hội, vốn khởi nghiệp và chi phí định cư tại Canada giai đoạn chuyển tiếp.
| Hạng mục chi phí | Mức đầu tư | Ghi chú |
|---|---|---|
| Phí nộp đơn chính thức | 2.000-3.000 CAD | Áp dụng cho cả đơn chính và phụ thuộc theo quy định R205(a) của IRCC |
| Chi phí chuẩn bị kế hoạch kinh doanh | 2.000-5.000 CAD | Đạt chuẩn Business Development Bank of Canada (BDC) |
| Chứng minh tài chính | 20.000-50.000 CAD | Theo chỉ số LICO 2023 (cao hơn cho gia đình 4 thành viên) |
| Chi phí định cư ban đầu | Thay đổi theo vùng | Bao gồm nhà ở, thực phẩm và bảo hiểm y tế tỉnh bang |
| Vốn khởi nghiệp | Tối thiểu 30.000 CAD | Đáp ứng yêu cầu NOC 51 thể loại văn hóa/nghệ thuật/thể thao |
“Chi phí đầu tư ban đầu cho chương trình tự doanh có thể cao, nhưng đây là con đường định cư hiệu quả cho những ai có kinh nghiệm kinh doanh và tài năng văn hóa. So với các chương trình đầu tư khác, diện tự doanh thường có chi phí hợp lý hơn cho người Việt Nam.” – Chuyên gia Nguyễn Thị Minh Phương, Giám đốc Tư vấn Di trú tại Công ty Horizon Immigration
Phí xét duyệt, khám sức khỏe, dịch thuật giấy tờ có bắt buộc không?
Các khoản phí này là yêu cầu bắt buộc theo Immigration and Refugee Protection Act (IRPA) mục 16(1). Phí xét duyệt hồ sơ là chi phí cố định từ Bộ Di trú IRCC Canada, trong khi chi phí y tế phải tuân thủ tiêu chuẩn Panel Physician của Immigration Medical Examinations.
- Phí xét duyệt hồ sơ: 2.000-3.000 CAD (theo biểu phí IRCC 2023)
- Khám sức khỏe: 800-1.600 CAD (phòng khám được IME công nhận)
- Dịch thuật công chứng: 1.000-2.500 CAD (dịch giả CTTIC/ATIA được chấp thuận)
- Chứng chỉ ngôn ngữ: 300-400 CAD/người (theo chuẩn IELTS CELPIP/TEF Canada)
Có phát sinh các khoản chi ngoài dự kiến trong quá trình làm thủ tục không?
35% hồ sơ theo thống kê CAPIC 2022 phát sinh thêm 20-30% chi phí do 3 nguyên nhân chính: yêu cầu bổ sung tài liệu (ADR), biến động tỷ giá và thay đổi chính sách di trú. Các chi phí không dự tính thường liên quan đến thủ tục pháp lý đa quốc gia và đầu tư bất động sản tại Canada.
- Bổ sung hồ sơ theo yêu cầu Procedural Fairness Letter: 500-1.500 CAD
- Gia hạn giấy tờ theo quy định Visa Office Specific Instructions: 300-800 CAD
- Khảo sát thị trường thực tế: 3.000-5.000 CAD (được khuyến nghị bởi Canada Business Network)
- Tư vấn pháp lý đặc biệt: 2.000-10.000 CAD (luật sư thành viên Provincial Law Society)
- Điều chỉnh kế hoạch kinh doanh post-COVID: Theo khuyến cáo từ Statistics Canada
“Nhiều gia đình Việt Nam thường không dự trù đủ chi phí cho giai đoạn chuyển tiếp giữa việc được chấp thuận visa và thực sự bắt đầu kinh doanh tại Canada. Tôi khuyên các khách hàng nên chuẩn bị thêm khoảng 20% ngân sách dự phòng cho các chi phí phát sinh không lường trước được.” – Anh Trần Đình Quân, chuyên gia tư vấn di trú tại Văn phòng Luật Di trú Canada-Việt
Theo Báo cáo Tài chính Di trú 2022 từ Royal Bank of Canada (RBC), 68% ứng viên cần điều chỉnh ngân sách do yếu tố lạm phát và thay đổi chính sách thuế tỉnh bang. Tham vấn chuyên gia được chứng nhận RCIC và tìm hiểu kỹ về quy trình định cư Canada giúp tối ưu hóa 85% chi phí phát sinh.
Quyền lợi dành cho người nhập cư qua chương trình Self-Employed tại Canada
Chương trình Tự kinh doanh Canada (Canada Self-Employed Program) mang đến quyền lợi tương đương các diện nhập cư kinh tế khác. Thường trú nhân theo diện này được hưởng trọn vẹn Social Safety Net – mạng lưới an sinh xã hội toàn diện của Canada. Hệ thống này bao gồm 3 trụ cột chính:
- Universal Healthcare (y tế toàn dân)
- Public Education System (giáo dục công lập)
- Business Support Framework (hỗ trợ doanh nghiệp)
Người nhập cư diện tự doanh được hưởng quyền lợi y tế và giáo dục ra sao?
Hệ thống Medicare Canada áp dụng đồng nhất cho mọi thường trú nhân tại 13 tỉnh bang và vùng lãnh thổ. Theo Provincial Health Plans như OHIP (Ontario) hay MSP (British Columbia), người nhập cư được hưởng:
- Miễn phí dịch vụ cấp cứu tại bất kỳ bệnh viện công nào
- Bảo hiểm khám sức khỏe định kỳ với bác sĩ gia đình
- Chương trình phòng chống dịch bệnh quốc gia
Về giáo dục, hệ thống công lập Canada xếp hạng top 5 toàn cầu (PISA 2022). Trẻ em nhập cư được tiếp cận:
- Chương trình K-12 miễn phí theo Public Schools Act
- Hỗ trợ ngôn ngữ ESL/FSL từ các trung tâm giáo dục địa phương
- Tham gia chương trình giáo dục đặc biệt nếu đủ điều kiện
Con cái có được học miễn phí ở trường công lập hay không?
Đúng theo Điều 93 Hiến pháp Canada, mọi trẻ em thường trú nhân được giáo dục công miễn phí từ mầm non đến lớp 12. Các tỉnh bang như Ontario và Quebec còn cung cấp chương trình After-School Care cho học sinh nhập cư.
Gia đình có thể bảo lãnh thêm thành viên sang sau này không?
IRCC (Immigration, Refugees and Citizenship Canada) cho phép bảo lãnh theo 2 giai đoạn: Vợ/chồng/con dưới 22 tuổi (ngay khi có PR), và Cha mẹ (sau khi nhập tịch). Quy trình này tuân thủ Family Reunification Act 2021.
Cơ hội phát triển nghề nghiệp hoặc mở rộng kinh doanh tại thị trường Canada như thế nào?
Doanh nhân nhập cư được hỗ trợ bởi Canada Small Business Financing Program và các vườn ươm doanh nghiệp như Futurpreneur Canada. 85% tỉnh bang có quỹ đầu tư riêng (VD: Alberta Immigrant Investment Fund) cho dự án sáng tạo. Hiệp hội Canadian Federation of Independent Business cung cấp mạng lưới 97,000 doanh nghiệp vừa và nhỏ.
“Khi chuyển đến Toronto, Ontario theo diện tự doanh năm 2019, hai con tôi được hưởng chính sách giáo dục công tại Toronto District School Board – hệ thống trường công lớn thứ 4 Bắc Mỹ. Cơ sở kinh doanh ẩm thực của chúng tôi nhận được chứng nhận Safe Food Handling từ Ontario Ministry of Health và tư vấn quản lý từ Toronto Business Development Centre.” – Nguyễn Thị Minh Tâm, thành viên Hiệp hội Restaurants Canada
Những lưu ý quan trọng về chương trình Self-Employed Program của Chính phủ Canada
Chương trình Self-Employed Program (SEP) của Canada đòi hỏi người nộp đơn phải nắm rõ một số điểm quan trọng để tăng cơ hội thành công. Đây không chỉ là chương trình đơn giản về thủ tục mà còn có những yêu cầu nghiêm ngặt về năng lực, kinh nghiệm và kế hoạch kinh doanh cụ thể.
“Chương trình SEP được thiết kế dành riêng cho những cá nhân có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao hoặc quản lý nông trại và có ý định đóng góp đáng kể vào nền kinh tế Canada. Mức độ cạnh tranh của chương trình này không kém phần gay gắt so với diện đầu tư khác tại Canada.” – Ông Trần Minh Hoàng, chuyên gia tư vấn định cư tại Toronto.
Có rủi ro bị từ chối visa nếu thiếu điều kiện gì hay không?
Theo thống kê từ Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC), tỷ lệ từ chối hồ sơ SEP dao động từ 30-40% do không đáp ứng các yêu cầu chuyên môn theo Đạo luật Di trú và Bảo vệ Người tị nạn (IRPA). Việc thiếu bằng chứng xác thực về năng lực chuyên môn là nguyên nhân chính dẫn đến thất bại.
Bốn tiêu chí đánh giá trọng tâm theo Hệ thống Phân loại Nghề nghiệp Quốc gia (NOC) bao gồm:
- Không chứng minh được kinh nghiệm tự kinh doanh: Ứng viên phải có tối thiểu 24 tháng kinh nghiệm tự quản lý thuộc nhóm ngành NOC 51 (Văn hóa/Nghệ thuật) hoặc NOC 52 (Thể thao) trong 60 tháng gần nhất. Kinh nghiệm phải được xác nhận bằng hợp đồng lao động tự do hoặc báo cáo thuế.
- Kế hoạch kinh doanh không khả thi: IRCC yêu cầu kế hoạch phải đáp ứng Chỉ số Đóng góp Kinh tế Canada (CECI) với dự báo tạo ít nhất 1 việc làm toàn thời gian trong 24 tháng đầu.
- Điểm số không đạt yêu cầu: Hệ thống chấm điểm SEP sử dụng 5 nhóm tiêu chí tương tự Express Entry, trong đó trình độ ngôn ngữ (IELTS 5.0/CELPIP 5) chiếm 25% tổng điểm.
- Tài chính không đủ: Mức tài sản tối thiểu phải đạt 35.000 CAD cho cá nhân và 45.000 CAD cho gia đình 3 thành viên theo Quy định Tài chính Di trú Canada.
Viện Nghiên cứu Chính sách Di trú Canada (CIPR) khuyến cáo ứng viên cần thể hiện rõ đóng góp cụ thể thông qua các chỉ số đo lường được như: số lượng triển lãm nghệ thuật, giải thưởng thể thao quốc tế, hoặc hợp đồng hợp tác văn hóa với tổ chức Canada.
Sau thời gian thường trú nhân thì bao lâu mới đủ điều kiện xin quốc tịch?
Quy trình nhập tịch Canada được quy định tại Đạo luật Quốc tịch (Citizenship Act) yêu cầu thường trú nhân phải đáp ứng 4 điều kiện cốt lõi:
| Điều kiện | Yêu cầu chi tiết |
|---|---|
| Thời gian cư trú | 1.095 ngày cư trú thực tế tính theo Công thức Tính toán Hiện diện Vật lý (PPC) của IRCC, trong đó thời gian tạm trú trước khi có PR chỉ được tính 50% (tối đa 365 ngày). |
| Nộp thuế thu nhập | Tuân thủ Luật Thuế Liên bang Canada qua 3 kỳ khai báo thuế đầy đủ, được xác nhận bởi Cơ quan Doanh thu Canada (CRA). |
| Năng lực ngôn ngữ | Đạt chuẩn CLB 4 trở lên theo Khung Ngôn ngữ Canada, được chứng nhận bởi tổ chức kiểm định ngôn ngữ được IRCC phê duyệt. |
| Kiểm tra kiến thức | Vượt qua bài thi 20 câu hỏi về nội dung trong sách hướng dẫn “Khám phá Canada: Quyền lợi và Trách nhiệm Công dân”. |
“Đối với nhiều người nhập cư theo diện tự kinh doanh, thời gian 3 năm để xin quốc tịch là khoảng thời gian hợp lý để họ ổn định việc kinh doanh và hòa nhập vào văn hóa Canada. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo tính liên tục của thời gian cư trú, vì nhiều doanh nhân thường xuyên đi công tác nước ngoài có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu 1.095 ngày.” – Bà Nguyễn Thị Minh Tâm, luật sư di trú tại Vancouver.
Theo Chỉ số Đo lường Hiện diện Thực tế (PPM) của Bộ Thống kê Canada, 78% người nhập cư diện tự kinh doanh đạt điều kiện nhập tịch sau 42-48 tháng. Yếu tố quyết định thành công bao gồm việc duy trì hoạt động kinh doanh ổn định và không vi phạm các quy định về thuế.
