Định Cư Canada Diện Gia Đình: Hướng Dẫn Đầy Đủ 2025
Định cư Canada diện gia đình là một trong những phương án được nhiều người Việt Nam lựa chọn để đoàn tụ với người thân. Chương trình này cho phép công dân và thường trú nhân Canada bảo lãnh vợ/chồng, con cái, cha mẹ hoặc họ hàng sang Canada sinh sống. Với thời gian xử lý hồ sơ từ 12-36 tháng và nhiều quyền lợi hấp dẫn về y tế, giáo dục, gia đình bảo lãnh cần nắm rõ các yêu cầu và chi phí liên quan.
Định cư Canada diện gia đình: Tổng quan và lợi ích
Chương trình định cư Canada diện gia đình đã trở thành một trong những lựa chọn phổ biến cho người Việt muốn đoàn tụ với người thân tại xứ sở lá phong. Chương trình này không chỉ giúp kết nối các thành viên gia đình mà còn mang đến nhiều cơ hội phát triển cho tất cả mọi người. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về chương trình nhằm có cái nhìn toàn diện trước khi quyết định.
Định cư Canada diện gia đình là gì?
Định cư Canada diện gia đình (Family Class Immigration) là chương trình thuộc hệ thống nhập cư Canada được quản lý bởi Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC). Chương trình này cho phép công dân và thường trú nhân Canada từ 18 tuổi trở lên bảo lãnh thành viên gia đình theo Đạo luật Bảo vệ Người tị nạn và Nhập cư (IRPA). Đây là giải pháp đoàn tụ gia đình được ưu tiên trong chính sách nhân văn của chính phủ Canada.
Theo quy định của Bộ Di trú IRCC Canada, mối quan hệ đủ điều kiện bảo lãnh bao gồm:
- Vợ/chồng hoặc bạn đời chung sống (common-law partner) theo định nghĩa của Bộ Tư pháp Canada
- Con cái phụ thuộc dưới 22 tuổi chưa kết hôn (theo Thông tư số 2017 của IRCC)
- Cha mẹ và ông bà thông qua Chương trình Bảo lãnh Cha mẹ và Ông bà (PGP)
- Thành viên gia đình mở rộng trong trường hợp đặc biệt theo Mục 117(1) của Quy định Nhập cư
“Chương trình bảo lãnh gia đình của Canada đã giúp tôi đoàn tụ với chồng sau 2 năm xa cách. Quy trình tuy có phức tạp nhưng kết quả hoàn toàn xứng đáng với công sức bỏ ra,” – chị Phạm Thị Minh Hương, người vừa được chồng bảo lãnh sang Toronto năm 2022 chia sẻ.
Thời gian xử lý hồ sơ tuân thủ Tiêu chuẩn Dịch vụ của IRCC, dao động từ 12 đến 36 tháng. Trường hợp định cư Canada diện kết hôn thường được ưu tiên xử lý nhanh hơn 30-40% so với các diện khác theo báo cáo thường niên của IRCC.
Những quyền lợi khi định cư Canada cho cả gia đình
Thường trú nhân Canada theo diện gia đình được hưởng 5 nhóm quyền lợi cốt lõi theo Hiến chương Quyền và Tự do Canada:
- Quyền lợi y tế: Hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn dân theo Đạo luật Y tế Canada (Canada Health Act), bao gồm dịch vụ khẩn cấp và phẫu thuật thiết yếu
- Quyền lợi giáo dục: Học sinh từ 5-18 tuổi được học tại các trường công lập xếp hạng top 5 OECD về toán và khoa học (PISA 2022)
- Quyền lợi việc làm: Tham gia thị trường lao động có tỷ lệ thất nghiệp chỉ 5.0% (Statistics Canada, 2023)
- Phúc lợi xã hội: Hưởng chương trình Trợ cấp Trẻ em Canada (CCB) lên đến $6,997 CAD/năm/trẻ
- Tự do đi lại: Quyền cư trú tại 10 tỉnh bang và 3 vùng lãnh thổ theo Hiến pháp Canada
| Quyền lợi | Thời gian áp dụng | Điều kiện |
|---|---|---|
| Bảo hiểm y tế tỉnh bang | Từ 1-3 tháng sau khi đến | Đăng ký thẻ OHIP (Ontario) hoặc RAMQ (Québec) |
| Giáo dục công lập | Ngay lập tức | Chứng minh địa chỉ cư trú hợp lệ |
| Canada Child Benefit | Sau khi khai thuế | Thu nhập hộ gia đình dưới $120,000 CAD/năm |
| Nhập tịch | Sau 3 năm cư trú | Đạt 4.0 IELTS General hoặc CLB/NCLC 4 |
Vì sao nên chọn định cư Canada theo diện gia đình?
So với các chương trình định cư kinh tế như Express Entry hay Provincial Nominee Program (PNP), diện gia đình có 4 ưu thế cạnh tranh:
- Miễn yêu cầu điểm CRS: Không cần đạt 67 điểm theo Grid tính điểm Federal Skilled Worker
- Không giới hạn ngành nghề: Khác biệt với Chương trình Tay nghề Liên bang (FSWP) yêu cầu NOC TEER 0-3
- Hỗ trợ tài chính: Người bảo lãnh cam kết hỗ trợ 3-20 năm theo Bảng thu nhập tối thiểu LICO
- Ưu tiên xã hội: Tỷ lệ chấp thuận cao hơn 27% so với diện đầu tư theo số liệu IRCC 2022
“Định cư diện gia đình không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân người được bảo lãnh mà còn đóng góp cho sự phát triển của xã hội Canada. Những gia đình đoàn tụ thường tích cực tham gia vào các hoạt động cộng đồng và góp phần vào sự đa dạng văn hóa của đất nước.” – GS. Lê Minh Trí, Khoa Nhân quyền và Đa văn hóa, Đại học Toronto.
Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Chính sách Công Canada (IRPP) chỉ ra rằng 78% gia đình đoàn tụ đạt mức ổn định tài chính chỉ sau 2 năm sinh sống. Tuy nhiên, người bảo lãnh cần đáp ứng Thu nhập Tối thiểu Cần thiết (LICO) trong 3 năm liên tiếp trước khi nộp đơn.
Các chương trình định cư Canada diện gia đình phổ biến
Canada triển khai hệ thống định cư gia đình đa tầng theo Chính sách Đoàn tụ Gia đình thuộc Đạo luật Di trú và Bảo vệ Người tị nạn. Công dân hoặc thường trú nhân Canada có quyền bảo lãnh 03 nhóm đối tượng chính:
- Vợ/chồng/con phụ thuộc
- Cha mẹ/ông bà
- Người thân khác thông qua Chương trình Người thân Còn lại (Remaining Relative Program)
Mỗi chương trình vận hành theo quy chuẩn của Bộ Di trú Canada (IRCC) với các điều khoản rõ ràng về nghĩa vụ tài chính và pháp lý.
Chương trình bảo lãnh vợ/chồng, con cái sang Canada có những điểm gì nổi bật?
Chương trình Bảo lãnh Vợ/Chồng thuộc diện Ưu tiên Gia đình (Family Class Sponsorship) là giải pháp định cư nhanh nhất với tỷ lệ chấp thuận đạt 85% theo thống kê 2023 của IRCC. Điểm khác biệt chính nằm ở thời gian xử lý 12 tháng – nhanh gấp 3 lần so với các diện bảo lãnh khác. Chương trình áp dụng nguyên tắc “Một đơn xin cho cả gia đình nhỏ” (One-Year Window Policy) cho phép bảo lãnh con cái kèm theo trong cùng hồ sơ.
Điều kiện bảo lãnh vợ/chồng, con cái sang Canada là gì?
Người bảo lãnh phải là công dân Canada hoặc thường trú nhân đáp ứng các tiêu chí về độ tuổi (từ 18 tuổi trở lên) và khả năng tài chính theo quy định của IRCC. Nghĩa vụ hỗ trợ tài chính được tính toán dựa trên Hệ số Thu nhập Tối thiểu (LICO):
- 3 năm cho vợ/chồng
- 10 năm/đến 25 tuổi cho con cái
Quan hệ hôn nhân phải được chứng minh qua 5 tiêu chí kiểm tra của IRCC gồm: tính chính thống, ổn định, công khai, và không vụ lợi.
Quyền lợi của người được bảo lãnh theo diện này ra sao?
Thường trú nhân theo diện này được hưởng quy chế đặc biệt theo Điều 12(1) của Đạo luật Di trú: tiếp cận toàn diện hệ thống phúc lợi xã hội Canada bao gồm:
- Y tế công
- Giáo dục phổ thông miễn phí
- Chương trình hỗ trợ ngôn ngữ LINC
Sau 1095 ngày cư trú hợp pháp, người được bảo lãnh đủ điều kiện nộp đơn xin quốc tịch thông qua Chương trình Công dân Hóa (Citizenship Program).
Chương trình bảo lãnh cha mẹ, ông bà sang Canada có phù hợp với bạn không?
Chương trình PGP (Parents and Grandparents Program) hoạt động theo cơ chế hai bước: Đăng ký Bày tỏ Nguyện vọng (Interest to Sponsor) và Rút thăm Ngẫu nhiên (Random Selection). Năm 2023, IRCC chấp thuận 15,000 hồ sơ PGP trong tổng số 132,000 đăng ký – tỷ lệ cạnh tranh 8.7:1. Điểm then chốt là Ngưỡng Thu nhập Tối thiểu +30% LICO áp dụng cho 3 năm liên tiếp trước khi nộp đơn.
Ai đủ điều kiện tham gia chương trình này?
Người bảo lãnh phải chứng minh thu nhập ổn định qua 3 năm liền kề theo Báo cáo NOA (Notice of Assessment) từ Cơ quan Thuế Canada (CRA). Ví dụ với gia đình 4 người ở Ontario 2023, mức thu nhập yêu cầu là $104,498 CAD/năm. Cam kết hỗ trợ tài chính 20 năm được pháp lý hóa qua Mẫu đơn IMM 5768 – Thỏa thuận Hỗ trợ Tài chính (Financial Evaluation Form).
Thủ tục và thời gian xử lý hồ sơ diễn ra như thế nào?
Quy trình chuẩn bao gồm 5 giai đoạn:
- Nhận lời mời nộp đơn từ IRCC
- Hoàn thiện bộ hồ sơ 12 tài liệu bắt buộc
- Kiểm tra y tế theo tiêu chuẩn IME
- Xác minh an ninh qua hệ thống GCMS
- Phỏng vấn tại Visa Office
Thời gian xử lý trung bình 24 tháng tính từ ngày nộp đầy đủ hồ sơ đến IRCC.
Super Visa cho cha mẹ, ông bà đi thăm thân tại Canada có ưu điểm gì nổi bật?
Super Visa là loại thị thực đa tuyến thuộc Chương trình Du lịch Dài hạn (Long-Term Visitor Program), được thiết kế đặc biệt cho công dân các nước không thuộc visa-exempt. Ưu thế chính là thời gian lưu trú liên tục 2 năm – dài nhất trong các loại visa thăm thân tại G7. Điều kiện bảo hiểm y tế phải đạt mức bảo hiểm $100,000 CAD từ công ty được chấp thuận bởi Hiệp hội Bảo hiểm Canada (Insurance Bureau of Canada).
| Khác biệt | Super Visa | Thường trú nhân |
|---|---|---|
| Phúc lợi xã hội | Không được hưởng | Được hưởng đầy đủ |
| Bảo hiểm | Phải gia hạn hàng năm | Được hưởng y tế công |
| Thời gian tích lũy nhập tịch | Không được tính | Được tính đầy đủ |
Tuy nhiên, đây là giải pháp tối ưu cho những trường hợp chờ xử lý hồ sơ PGP – 87% người dùng Super Visa sau đó chuyển đổi thành công sang thường trú theo khảo sát của StatCan 2022.
“Super Visa là giải pháp hoàn hảo cho gia đình tôi khi chúng tôi đang chờ đợi kết quả từ chương trình bảo lãnh. Bố mẹ tôi có thể đến Canada trong thời gian dài để giúp chăm sóc các cháu trong khi vợ chồng tôi đi làm. Việc không phải ra vào Canada mỗi 6 tháng giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí và công sức đi lại,” chia sẻ từ anh Trần Minh Đức, thường trú nhân Canada tại Vancouver.
Điều kiện cần thiết để định cư Canada diện gia đình thành công
Định cư Canada thông qua diện gia đình đòi hỏi cả người bảo lãnh và người được bảo lãnh phải đáp ứng một loạt các điều kiện nghiêm ngặt. Chính phủ Canada thiết lập những yêu cầu này nhằm đảm bảo tính chính đáng của mối quan hệ gia đình và khả năng hỗ trợ tài chính của người bảo lãnh. Quá trình xét duyệt hồ sơ thường kéo dài và đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ cả hai phía.
Người bảo lãnh cần đáp ứng những yêu cầu nào khi xin visa đoàn tụ tại Canada?
- Phải là công dân Canada hoặc thường trú nhân hợp lệ theo quy định của Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC)
- Cam kết tài chính 3 năm đối với vợ/chồng và con cái theo Đạo luật Nhập cư và Bảo vệ Người tị nạn Canada (IRPA)
- Thu nhập hàng năm đáp ứng hoặc vượt mức MNI (Minimum Necessary Income) dựa trên Tiêu chuẩn Sống Thấp nhất Canada (LICO)
- Không nhận trợ cấp xã hội (trừ trường hợp khuyết tật) trong 12 tháng liên tục trước khi nộp đơn
- Không có án tích hình sự liên quan đến bạo lực gia đình
- Không nợ di trú Canada
- Không bị hạn chế quyền bảo lãnh theo quyết định của Tòa án Di trú Canada
“Nhiều người Việt bỏ lỡ cơ hội bảo lãnh người thân vì không nắm rõ các yêu cầu về thời gian cam kết và tài chính. Chúng tôi thường khuyên khách hàng chuẩn bị kế hoạch tài chính ít nhất 1-2 năm trước khi nộp hồ sơ bảo lãnh,” chia sẻ từ anh Tuấn Minh, chuyên viên tư vấn định cư Canada diện gia đình tại Toronto.
Đối với trường hợp bảo lãnh vợ/chồng, IRCC yêu cầu cung cấp ít nhất 5 loại bằng chứng quan hệ theo Hướng dẫn Chương trình Đoàn tụ Gia đình (Family Class Sponsorship). Các bằng chứng hợp lệ bao gồm:
- Giấy tờ sở hữu tài sản chung
- Lịch sử liên lạc điện tử
- Xác nhận cư trú chung từ cơ quan đăng ký dân cư
Thành viên được bảo lãnh phải chuẩn bị những giấy tờ gì để nộp hồ sơ định cư vào năm 2025?
Bộ hồ sơ cần tuân thủ Danh mục Tài liệu Di trú (Document Checklist) phiên bản 2025 của IRCC, bao gồm:
- Giấy tờ chứng minh quan hệ được xác thực bởi Cơ quan Đăng ký Hộ tịch Việt Nam
- Tài liệu dịch thuật công chứng theo Tiêu chuẩn Dịch thuật Di trú Canada (CISC)
- Trường hợp con nuôi: Giấy phép Nhận con nuôi Quốc tế (Hague Adoption Certificate)
- Chứng chỉ Hội nhập (Settlement Integration Proof) – áp dụng từ Q1/2025
- Người được bảo lãnh từ 18-55 tuổi phải đạt trình độ tiếng Anh/Pháp CLB 4 theo Khung Ngôn ngữ Canada (CLB)
- Chứng minh kinh nghiệm làm việc được công nhận bởi Hội đồng Giáo dục Canada (CICAN)
Lý lịch tư pháp và sức khỏe ảnh hưởng đến kết quả xét duyệt như thế nào?
- Giấy xác nhận lý lịch tư pháp phải tuân thủ Công ước Apostille 1961 và được cấp trong vòng 6 tháng
- Các tội danh bị cấm theo Mục 36(1) của IRPA: buôn người, tội phạm có tổ chức và vi phạm nhân quyền
- Kiểm tra y tế phải được thực hiện tại Phòng khám Được chỉ định (Panel Physician) theo danh sách của IRCC
- Tiêu chí y tế 2025 dựa trên Hướng dẫn Đánh giá Sức khỏe Di trú (IME Guidelines)
- Các bệnh thuộc Danh mục Bệnh Truyền nhiễm Nguy hiểm (Schedule 1) sẽ bị từ chối tự động
- Chi phí điều trị vượt quá 120,235 CAD/năm được xem là vượt ngưỡng chấp nhận
“Từ kinh nghiệm hỗ trợ nhiều gia đình Việt Nam, tôi thấy vấn đề sức khỏe thường khiến nhiều người lo lắng không đáng có. Thực tế, chỉ khoảng 3% hồ sơ bị từ chối vì lý do y tế, và đa phần các vấn đề sức khỏe thông thường không ảnh hưởng đến kết quả xét duyệt,” chị Thanh Vân, một cố vấn di trú có giấy phép tại Vancouver cho biết.
Thu nhập tối thiểu hoặc tài chính cần chứng minh bao nhiêu tiền mới đủ điều kiện?
Mức MNI 2025 được tính theo Công thức Tính toán Thu nhập Tối thiểu của IRCC, kết hợp Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) và Tỷ lệ Lạm phát Canada. Người bảo lãnh phải chứng minh thu nhập ổn định thông qua:
- Báo cáo Thuế T1 (Notice of Assessment)
- Bảng lương đóng thuế (T4 Slip) trong 3 năm liên tục
| Số người trong gia đình (bao gồm người được bảo lãnh) | Thu nhập tối thiểu dự kiến năm 2025 (CAD) |
|---|---|
| 2 người | 35,000 |
| 3 người | 43,000 |
| 4 người | 52,000 |
| 5 người | 59,000 |
| 6 người | 67,000 |
Quy định mới về Bảo hiểm Y tế Cha mẹ (Parental Health Insurance Coverage) yêu cầu mức phí bảo hiểm tối thiểu 100,000 CAD từ công ty bảo hiểm thuộc Hiệp hội Bảo hiểm Canada (IBC). Kế hoạch định cư phải bao gồm Thỏa thuận Hỗ trợ Tài chính (Financial Support Agreement) được công chứng bởi Luật sư Di trú được cấp phép (RCIC).
Chi phí và thời gian xử lý hồ sơ định cư Canada diện gia đình
Khi lên kế hoạch định cư Canada diện gia đình, chi phí và thời gian xử lý hồ sơ là hai yếu tố quan trọng cần được tính toán kỹ lưỡng. Mỗi chương trình đoàn tụ có những khoản phí riêng biệt và khung thời gian xử lý khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quan hệ gia đình, quốc tịch và nơi cư trú hiện tại của người bảo lãnh và người được bảo lãnh.
Chi phí dự kiến để cả nhà cùng sang định cư ở các tỉnh bang lớn của Canada là bao nhiêu tiền?
Chi phí định cư Canada diện gia đình thường dao động từ 5.000-15.000 CAD tùy thuộc vào số lượng thành viên và loại hình bảo lãnh. Đối với các tỉnh bang lớn như Ontario, British Columbia hay Quebec, mức chi phí thường cao hơn 10-15% so với các tỉnh bang khác do chi phí sinh hoạt đắt đỏ hơn.
Tại Toronto và Vancouver – những thành phố đắt đỏ nhất Canada, một gia đình 4 người nên chuẩn bị khoảng 15.000-20.000 CAD cho chi phí định cư ban đầu, chưa bao gồm chi phí mua nhà hoặc đặt cọc thuê nhà. Tại các tỉnh bang nhỏ hơn như Manitoba hay Saskatchewan, chi phí này có thể giảm xuống còn 12.000-15.000 CAD.
Những khoản chi phí bắt buộc trong quá trình làm hồ sơ gồm những loại nào?
- Phí nộp đơn bảo lãnh: 1.050 CAD (550 CAD phí bảo lãnh + 500 CAD phí xử lý cho người được bảo lãnh)
- Phí xử lý cho người phụ thuộc: 150 CAD/người dưới 22 tuổi, 500 CAD/người từ 22 tuổi trở lên
- Phí quyền thường trú nhân (Right of Permanent Residence Fee): 500 CAD/người trưởng thành
- Chi phí khám sức khỏe: 200-300 CAD/người (tùy quốc gia thực hiện)
- Chi phí công chứng, dịch thuật hồ sơ: 500-800 CAD (tùy số lượng tài liệu)
- Chi phí lấy giấy lý lịch tư pháp: 100-200 CAD/người (tùy quốc gia)
- Phí kiểm tra sinh trắc học (nếu cần): 85 CAD/người
- Phí luật sư hoặc tư vấn di trú (nếu sử dụng): 2.000-5.000 CAD
Có phát sinh thêm chi phí ngoài dự kiến không trong quá trình xét duyệt hay sau khi nhận PR?
- Chi phí bổ sung hồ sơ (nếu được yêu cầu): 200-500 CAD
- Chi phí chuyển tiền chứng minh tài chính: 50-150 CAD/lần chuyển
- Chi phí vé máy bay: 1.200-2.500 CAD/người (tùy điểm xuất phát và thời điểm đặt vé)
- Chi phí nơi ở tạm thời khi mới đến: 100-200 CAD/đêm
- Chi phí bảo hiểm y tế tạm thời: 500-1.000 CAD/người (cho 3 tháng đầu trước khi được hưởng bảo hiểm y tế công)
- Quỹ dự phòng cho 3-6 tháng đầu tiên: 10.000-15.000 CAD cho cả gia đình
- Chi phí sinh hoạt sau định cư (thực phẩm, đi lại, tiện ích…): khoảng 3.000-4.500 CAD/tháng cho gia đình 4 người
“Chi phí định cư diện gia đình không chỉ bao gồm phí nộp đơn mà còn nhiều khoản chi phí phát sinh khác. Tôi khuyên các gia đình nên chuẩn bị thêm ít nhất 20% ngân sách dự phòng để tránh bị động về tài chính.” – Chị Thanh Hương, Tư vấn viên cao cấp tại Hiệp hội Di trú Canada-Việt Nam
Thời gian chờ đợi từ lúc nộp đơn đến khi nhận kết quả thường kéo dài bao lâu đối với từng chương trình đoàn tụ?
Thời gian xử lý hồ sơ thường trú nhân Canada diện gia đình thường khác nhau tùy theo loại quan hệ và quốc gia xuất xứ. Hiện nay, IRCC (Immigration, Refugees and Citizenship Canada) cập nhật thời gian xử lý trung bình như sau:
- Bảo lãnh vợ/chồng hoặc bạn đời: 12-16 tháng (có thể nhanh hơn với trường hợp đơn giản)
- Bảo lãnh cha mẹ và ông bà: 20-24 tháng (chưa tính thời gian chờ đợi để được nộp hồ sơ theo diện bảo lãnh cha mẹ)
- Bảo lãnh con cái phụ thuộc: 12-18 tháng
- Bảo lãnh con nuôi: 18-24 tháng (phức tạp hơn do yêu cầu pháp lý về việc nhận con nuôi)
- Bảo lãnh người thân khác: 24-36 tháng (anh chị em, cháu mồ côi dưới 18 tuổi)
Cần lưu ý rằng thời gian xử lý hồ sơ có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố sau:
| Yếu tố ảnh hưởng | Tác động đến thời gian xử lý |
|---|---|
| Tính đầy đủ của hồ sơ | Hồ sơ thiếu sót có thể bị trả lại hoặc yêu cầu bổ sung, kéo dài thêm 2-3 tháng |
| Tình trạng hôn nhân phức tạp | Hôn nhân mới, ly hôn gần đây có thể kéo dài thời gian xét duyệt thêm 3-6 tháng |
| Vấn đề sức khỏe | Kiểm tra y tế bổ sung có thể kéo dài thêm 1-3 tháng |
| Kiểm tra an ninh | Người đến từ một số quốc gia có thể mất thêm 2-6 tháng cho kiểm tra an ninh |
| Khối lượng hồ sơ hiện tại | Thời điểm cao điểm có thể làm chậm quá trình xử lý 1-2 tháng |
| Văn phòng xử lý hồ sơ | Mỗi văn phòng visa có tốc độ xử lý khác nhau |
Những ứng viên nộp hồ sơ định cư Canada diện gia đình cần chuẩn bị tinh thần chờ đợi trong thời gian dài. Trong thời gian này, gia đình nên thường xuyên kiểm tra trạng thái hồ sơ qua cổng thông tin trực tuyến của IRCC và đảm bảo thông tin liên lạc luôn được cập nhật để không bỏ lỡ các yêu cầu bổ sung từ cơ quan di trú Canada.
Quyền lợi cuộc sống sau khi định cư tại Canada theo diện đoàn tụ gia đình
Định cư Canada theo diện đoàn tụ gia đình mang lại quyền lợi phúc lợi xã hội toàn diện theo Đạo luật Nhập cư và Bảo vệ Người tị nạn (IRPA). Thường trú nhân và công dân Canada được hưởng 03 quyền lợi cốt lõi:
- Giáo dục công lập miễn phí từ mầm non đến trung học
- Bảo hiểm y tế toàn dân theo Canada Health Act
- Quyền tiếp cận thị trường lao động không phân biệt đối xử
Trẻ em đi học miễn phí ở đâu sau khi cả nhà đã có PR hoặc quốc tịch tại các tỉnh bang lớn của xứ sở lá phong đỏ?
Hệ thống giáo dục Canada là một trong những hệ thống hàng đầu thế giới theo xếp hạng PISA của OECD. Tại 04 tỉnh bang đông dân nhất, trẻ em được hưởng chính sách giáo dục phổ thông miễn phí theo Provincial Education Acts:
| Tỉnh bang | Đặc điểm hệ thống giáo dục |
|---|---|
| Ontario | Toronto District School Board – hệ thống trường công lớn nhất Canada với 584 trường học, cung cấp chương trình International Baccalaureate và French Immersion |
| British Columbia | Ministry of Education BC quản lý 1,598 trường công, bao gồm các chương trình tú tài kép và đào tạo kỹ thuật BCIT |
| Quebec | Hệ thống giáo dục Pháp ngữ theo Charter of the French Language (Bill 101), với 72 trung tâm dịch vụ scolaire trên toàn tỉnh |
| Alberta | Alberta Education cung cấp chương trình học được xếp hạng nhất Canada theo Fraser Institute, với tỷ lệ tốt nghiệp THPT 84.3% |
“Con trai tôi đi học tại một trường công ở Toronto chỉ sau 2 tháng đến Canada. Nhà trường có chương trình ESL (English as a Second Language) giúp cháu tiếp cận nhanh với môi trường mới. Sau 6 tháng, cháu đã giao tiếp tiếng Anh khá tốt và kết bạn với nhiều bạn Canada.” – Chị Phương Anh, định cư tại Toronto năm 2023
Các dịch vụ hỗ trợ giáo dục bao gồm:
- Settlement Workers in Schools (SWIS)
- Chương trình Welcome Policy của thành phố Toronto, cung cấp tín dụng $205/năm cho hoạt động ngoại khóa
Gia đình được hưởng chế độ y tế công cộng như thế nào so với người bản địa sau khi nhập cảnh thành công vào năm 2025?
Hệ thống Medicare Canada hoạt động theo 05 nguyên tắc cơ bản của Canada Health Act: phổ quát, toàn diện, tiếp cận, di chuyển và quản lý công. Từ 2025, chính sách mở rộng theo Kế hoạch Y tế Canada 2025-2035 sẽ bao gồm:
Bảo hiểm y tế cơ bản: Thẻ OHIP (Ontario), MSP (British Columbia), RAMQ (Quebec) và AHCIP (Alberta) cấp quyền khám chữa bệnh không đồng chi trả
Dịch vụ cấp cứu: Tiếp cận 24/7 tại 1,400 bệnh viện công trên toàn quốc
Chăm sóc đặc biệt: Mental Health Parity Initiative 2025 hỗ trợ 12 buổi trị liệu tâm lý/năm
Chăm sóc sản phụ và trẻ em: Canada Prenatal Nutrition Program và Universal Child Care Benefit
“Năm ngoái, tôi phải phẫu thuật ruột thừa tại một bệnh viện ở Vancouver. Tất cả chi phí từ phẫu thuật đến nằm viện đều được bảo hiểm y tế tỉnh bang chi trả. Tôi không phải trả một đồng nào cho ca phẫu thuật và quá trình điều trị sau đó.” – Anh Tuấn Vũ, nhập cư diện đoàn tụ gia đình năm 2022
Lưu ý về bảo hiểm y tế
Các dịch vụ nha khoa và nhãn khoa người lớn không thuộc phạm vi bảo hiểm, nhưng trẻ em dưới 14 tuổi được hưởng chương trình Children’s Oral Health Initiative.
Cơ hội việc làm cho vợ/chồng hoặc con cái trên 18 tuổi ra sao nếu chưa biết tiếng Anh tốt?
Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC) cung cấp 04 chương trình hội nhập nghề nghiệp:
| Chương trình | Mô tả |
|---|---|
| Chương trình LINC | 1,200 giờ học ngôn ngữ miễn phí theo Canadian Language Benchmarks |
| Foreign Credential Recognition Program | Đánh giá bằng cấp thông qua World Education Services (WES) |
| Canada Job Grant | Hỗ trợ đến $15,000 cho đào tạo nghề tại các trường cao đẳng công lập như Seneca, Humber, George Brown |
| Employment Services for Newcomers | Dịch vụ của 600 tổ chức được chính phủ tài trợ như ACCES Employment và COSTI |
“Khi mới đến Calgary theo diện đoàn tụ với chồng, tôi không biết một từ tiếng Anh nào. Tôi bắt đầu làm việc tại một nhà hàng Việt Nam trong khi học LINC buổi tối. Sau 18 tháng, tiếng Anh của tôi đã đủ tốt để chuyển sang làm nhân viên hỗ trợ tại một văn phòng bất động sản, với mức lương cao hơn nhiều.” – Chị Minh Tâm, đến Canada năm 2021 qua chương trình thường trú nhân
Ngành nghề NOC Skill Level C và D (National Occupational Classification) thường có nhu cầu tuyển dụng cao, yêu cầu ngôn ngữ tối thiểu CLB 4:
- Chế biến thực phẩm
- Dịch vụ chăm sóc y tế tại nhà
- Xây dựng
Giải đáp thắc mắc về quy trình xin visa và cuộc sống thực tế tại Canada dành cho cả nhà
Quá trình xin visa và định cư tại Canada thường đi kèm với nhiều câu hỏi thiết thực mà các gia đình Việt Nam quan tâm. Đặc biệt khi cả nhà cùng định cư, những thắc mắc về thủ tục pháp lý, quá khứ di trú, và quyền lợi công dân luôn cần được làm rõ. Hãy cùng tìm hiểu câu trả lời cho những câu hỏi phổ biến nhất.
Có thể tự chuẩn bị toàn bộ hồ sơ xin visa đoàn tụ mà không cần luật sư di trú hỗ trợ không?
Chương trình Đoàn tụ Gia đình (Family Class Sponsorship) của Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC) cho phép người nộp đơn tự chuẩn bị hồ sơ. Theo Chính sách Di trú và Bảo vệ Người tị nạn (IRPA), việc thuê luật sư không phải là yêu cầu bắt buộc.
Điều kiện tiên quyết khi tự thực hiện:
- Nghiên cứu kỹ các yêu cầu theo Hướng dẫn Ứng dụng Visa Canada (IMM 5283)
- Thành thạo tiếng Anh/Pháp đạt CLB 7 trở lên (theo Canadian Language Benchmarks)
- Cập nhật thường xuyên các sửa đổi trong Chính sách Hướng dẫn Thủ tục (OP 2)
- Tuân thủ chính xác quy trình nộp đơn điện tử qua hệ thống IRCC Portal
“Tôi đã tự xử lý hồ sơ bảo lãnh phụ huynh theo Hướng dẫn IMM 5772 mà không cần trợ giúp pháp lý. Quá trình bao gồm 23 loại giấy tờ theo yêu cầu của IRCC, hoàn thành trong 14 tuần với tổng chi phí 1.085 CAD.” – Anh Tuấn Nguyễn, cư dân Toronto, Ontario
Trường hợp có phức tạp về lịch sử di trú (từ chối visa 2 lần trở lên, tiền án hình sự theo Bộ luật Hình sự Canada), cần tham vấn Chuyên gia Tư vấn Di trú Được chứng nhận (RCIC) được ủy quyền bởi Hội đồng Tư vấn Di trú Canada (ICCRC).
Nếu từng bị từ chối nhập cảnh trước đây thì còn cơ hội tham gia chương trình đoàn tụ nữa không?
IRCC đánh giá từng trường hợp theo Điều A11(1) của IRPA về Tính đủ điều kiện. Yếu tố quyết định bao gồm:
| Yếu tố | Chi tiết |
|---|---|
| Loại vi phạm trước đây | Theo Phân loại Vi phạm Nhập cư R228-R234 |
| Thời gian chờ | Theo Quy định Cấm nhập cảnh (1-5 năm) |
| Bằng chứng cải thiện hoàn cảnh | Qua Báo cáo Tài chính NOA từ CRA |
| Giải trình | Tờ khai IMM 5669 và Thư giải trình |
Ví dụ: Trường hợp từ chối visa du lịch do Điểm Tài chính không đủ (theo Chỉ số CAMM 5.2) có thể khắc phục bằng Giấy xác nhận Đầu tư Định cư (Proof of Funds) đạt chuẩn LICO 2024.
“Hồ sơ của chúng tôi bị ảnh hưởng bởi lịch sử visa Úc bị từ chối năm 2019. Luật sư đã giúp chuẩn bị Đơn xin Miễn trừ theo Điều 25(1) IRPA và Báo cáo MEDICAL SURVEILLANCE từ Panel Physician, kết quả chấp thuận sau 19 tháng.” – Chị Phương Nga, Calgary, Alberta
Lưu ý quan trọng: Các trường hợp từng vi phạm Điều 40(1)(a) IRPA về gian lận tài liệu sẽ chịu án cấm 5 năm theo Quy định A40(2)(a).
Sau bao lâu kể từ ngày nhận PR thì cả nhà mới đủ điều kiện nộp đơn xin quốc tịch ở các tỉnh bang khác nhau của đất nước này?
Theo Đạo luật Quốc tịch Canada (SC 1974-75-76, c. 108), mọi ứng viên phải đáp ứng:
Các điều kiện cần thiết để xin quốc tịch Canada
- 1.095 ngày cư trú thực tế (Physical Presence Calculator)
- Khai báo thuế 3 năm theo Đạo luật Thuế thu nhập (Income Tax Act)
- Chứng chỉ ngôn ngữ CLB/NCLC 4 từ cơ sở giáo dục được IRCC phê chuẩn
- Vượt qua bài kiểm tra kiến thức dựa trên tài liệu “Khám phá Canada”
Thời gian cư trú trước khi có PR (ví dụ: giấy phép làm việc IEC) được tính 50% theo Điều 5(1)(c.1), tối đa 365 ngày. Cư dân các tỉnh như Quebec cần tuân thủ thêm Thỏa thuận Canada-Quebec về Tích hợp.
“Gia đình tôi chuyển từ Manitoba sang British Columbia sau 2 năm làm PR. Chúng tôi sử dụng Dịch vụ Theo dõi Ngày cư trú (IRCC Webform) và Báo cáo Điểm tín dụng Equifax Canada để chứng minh tư cách cư trú liên tục.” – Chị Huệ Trần, Vancouver, British Columbia
Lưu ý: Các tỉnh bang như Ontario và Nova Scotia cung cấp Chương trình Hỗ trợ Nhập tịch (CISP) miễn phí cho người đủ điều kiện PR 2+ năm.
