Định Cư Canada Diện Kết Hôn 2025: Lộ Trình & Quyền Lợi

Spousal Sponsorship Program là chương trình của chính phủ Canada cho phép thường trú nhân hoặc công dân Canada bảo lãnh vợ/chồng, hôn thê hoặc hôn phu sang định cư hợp pháp. Đối với người Việt có mong muốn đoàn tụ gia đình tại Canada, đây là một trong những lộ trình định cư đơn giản, nhân đạo và mang tính ổn định lâu dài. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết từ điều kiện, giấy tờ đến quyền lợi dành cho người được bảo lãnh theo đúng chuẩn của IRCC năm 2025.

Định cư Canada theo diện kết hôn

Chương trình định cư Canada diện kết hôn là cơ chế pháp lý cho phép công dân/thường trú nhân Canada bảo lãnh người phối ngẫu hoặc bạn đời trở thành thường trú nhân Canada. Được quản lý bởi Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC), chương trình này tuân thủ nguyên tắc đoàn tụ gia đình trong Đạo luật Nhập cư và Bảo vệ Người tị nạn (IRPA). Thống kê từ IRCC cho thấy tỷ lệ chấp thuận hồ sơ đạt 85-90% với thời gian xử lý trung bình 12-18 tháng.

Định cư Canada diện kết hôn có những hình thức nào?

Hệ thống di trú Canada phân loại 3 hình thức bảo lãnh quan hệ đối tác theo tiêu chuẩn của Bộ An ninh Công cộng và Chuẩn bị Khẩn cấp:

• Bảo lãnh vợ/chồng (Spouse Sponsorship): Hình thức này áp dụng cho các cặp đôi đã đăng ký kết hôn hợp pháp theo Luật Hôn nhân và Gia đình Canada. Giấy chứng nhận kết hôn phải được công nhận bởi cơ quan có thẩm quyền tại nước cấp và Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada (CBSA).
• Bảo lãnh bạn đời chung sống (Common-Law Partner Sponsorship): Yêu cầu chứng minh quan hệ tương tự hôn nhân liên tục 12 tháng qua các bằng chứng pháp lý như hợp đồng thuê nhà chung, tài khoản ngân hàng liên kết hoặc giấy tờ thuế đã nộp.
• Bảo lãnh bạn tình (Conjugal Partner Sponsorship): Áp dụng khi có rào cản pháp lý đặc biệt theo đánh giá của Tòa án Di trú và Tị nạn Canada (IRB), thường liên quan đến hạn chế về hôn nhân đồng giới hoặc xung đột chính trị kéo dài.

“Mỗi hồ sơ phải chứng minh tính xác thực qua 4 yếu tố then chốt: lịch sử quan hệ, cam kết công khai, hỗ trợ tài chính và kế hoạch sống chung”, ông Phạm Minh Đức – chuyên gia tư vấn di trú được chứng nhận bởi Hội đồng Tư vấn Di trú Canada (ICCRC) nhấn mạnh.

Ai đủ điều kiện tham gia định cư Canada diện kết hôn?

IRCC quy định các tiêu chí đối ứng cho cả bên bảo lãnh và người được bảo lãnh theo Chương trình Bảo lãnh Gia đình (Family Class):

Lợi ích khi định cư Canada theo diện vợ chồng

“Chương trình ngôn ngữ LINC của IRCC đã giúp tôi đạt CLB 5 chỉ sau 6 tháng. Hiện tôi đang theo học ngành Điều dưỡng tại Đại học Toronto với học phí ưu đãi dành cho thường trú nhân”, bà Trần Thu Hương – thành viên Hiệp hội Cộng đồng Người Việt tại Canada (VCSA) chia sẻ kinh nghiệm hội nhập.

Điều kiện và hồ sơ định cư Canada theo diện kết hôn

Quy trình xét duyệt yêu cầu cả hai bên tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong Hướng dẫn thủ tục di trú (IP) và Đạo luật Nhập cư – Bảo vệ người tị nạn (IRPA).

Người bảo lãnh cần đáp ứng điều kiện gì?

Người bảo lãnh phải đáp ứng 7 tiêu chí cốt lõi theo Quy định Di trú và Bảo vệ Người tị nạn (IRPR). Điều kiện đầu tiên là có tư cách công dân Canada hoặc thường trú nhân hợp pháp đang cư trú tại quốc gia này. Trường hợp công dân Canada sống ở nước ngoài phải cung cấp bằng chứng về kế hoạch tái định cư cùng người được bảo lãnh theo Chính sách Hướng dẫn OP 2 – Xử lý hồ sơ bảo lãnh phối ngẫu.

Yêu cầu tài chính được quy định tại Điều 133(1)(j) IRPR yêu cầu người bảo lãnh chứng minh thu nhập ổn định đạt mức Low Income Cut-off (LICO) tối thiểu do Statistics Canada công bố hàng năm. Cam kết hỗ trợ tài chính kéo dài 3 năm theo Mẫu đơn IMM 1344 phải được xác nhận qua các tài liệu như bảng lương, báo cáo thuế T1 General, hoặc thư xác nhận việc làm từ nhà tuyển dụng.

“Khi nộp hồ sơ bảo lãnh cho vợ, tôi phải chứng minh thu nhập hàng năm đạt mức tối thiểu 25.000 đô Canada ngoài các khoản nợ theo yêu cầu của Hướng dẫn chương trình bảo lãnh phối ngẫu. Điều này khá áp lực nhưng là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo vợ tôi không trở thành gánh nặng xã hội khi đến Canada,” anh Trần Minh Hoàng, công dân Canada gốc Việt chia sẻ.

Người bảo lãnh phải đảm bảo không vi phạm các điều kiện loại trừ tại Điều 130(2) IRPR, bao gồm tiền án hình sự liên quan đến bạo lực gia đình (theo Điều 153, Bộ luật Hình sự Canada) hoặc đang trong thời gian cách ly do phá sản theo Luật Phá sản và Khánh tận R.S.C., 1985.

• Là công dân Canada hoặc thường trú nhân hợp pháp
• Độ tuổi tối thiểu 18 theo Điều 130(1)(a) IRPR
• Cam kết hỗ trợ tài chính 3 năm bằng Mẫu IMM 1344
• Không thuộc diện bảo lãnh chéo theo Điều 130(1)(c)
• Không có lịch sử bảo lãnh phối ngẫu trong 5 năm
• Lý lịch tư pháp trong sạch tại Canada
• Không thuộc diện hạn chế theo Điều 133(1)(k)

Người được bảo lãnh phải chuẩn bị những giấy tờ nào?

Hồ sơ người được bảo lãnh phải đáp ứng các yêu cầu tại Phần 10 của Hướng dẫn đơn xin thường trú (IMM 5289). Tài liệu chính bao gồm Giấy tờ tùy thân theo Tiêu chuẩn Hộ chiếu ICAO 9303 và Bằng chứng quan hệ hợp pháp được xác nhận bởi cơ quan có thẩm quyền. Đối với hôn nhân đã đăng ký, cần nộp Giấy đăng ký kết hôn được hợp pháp hóa lãnh sự theo Công ước La Hay 1961.

Quy trình kiểm tra y tế bắt buộc phải được thực hiện tại các Panel Physician được IRCC chỉ định, sử dụng Mẫu IMM 1017E. Giấy tờ lý lịch tư phải tuân thủ Hướng dẫn PC 1 của Bộ Công an Việt Nam và được dịch thuật công chứng bởi CTV dịch thuật được IRCC công nhận.

• Hộ chiếu quốc tế còn hiệu lực 24 tháng
• Giấy Khai sinh do Bộ Tư pháp cấp
• Giấy Chứng nhận độc thân (IMM 5409)
• Bằng chứng cư trú chung 12 tháng với Common-law partner
• Kết quả khám sức khỏe theo Mẫu IMM 1017E
• Phiếu lý lịch tư pháp số 2
• Ảnh thẻ 50x70mm đạt chuẩn IRCC

Hồ sơ chứng minh mối quan hệ hợp pháp gồm những gì?

Việc chứng minh quan hệ phải tuân thủ Hướng dẫn OP 2 về Hôn nhân thật và Hôn nhân không chính đáng. Đối với hôn nhân đã đăng ký, cần cung cấp Giấy chứng nhận kết hôn được hợp pháp hóa và dịch thuật bởi CTV dịch thuật được IRCC chấp thuận. Bằng chứng phụ trợ bao gồm ảnh cưới đa thời điểm, sao kê tài khoản chung, và xác nhận từ nhân chứng theo Mẫu IMM 5532.

“Khi nộp hồ sơ, tôi đã chuẩn bị một album ảnh điện tử ghi lại toàn bộ quá trình quen nhau, hẹn hò, đính hôn và đám cưới của chúng tôi theo định dạng yêu cầu trong Hướng dẫn tài liệu bổ sung (IMM 3903). Viên chức di trú rất ấn tượng với cách chúng tôi trình bày câu chuyện tình yêu qua hình ảnh, giúp hồ sơ được xét duyệt nhanh chóng,” chị Nguyễn Thị Mai Anh, được bảo lãnh sang Canada năm 2022, cho biết.

Trường hợp Common-law partner cần chứng minh quan hệ qua 4 nhóm tài liệu chính: Tài chính (hợp đồng thuê nhà chung, hóa đơn liên kết), Xã hội (ảnh cùng tham dự sự kiện), Gia đình (giấy khai sinh con chung), và Cam kết (di chúc, bảo hiểm nhân thọ). Tất cả phải đáp ứng các tiêu chí trong Mục 5.35 của Hướng dẫn thủ tục di trú.

Quy trình xin visa định cư Canada theo diện kết hôn

Xin visa định cư Canada theo diện kết hôn là thủ tục pháp lý cho phép công dân hoặc thường trú nhân Canada đoàn tụ với vợ/chồng tại lãnh thổ Canada. Quy trình này được quản lý bởi Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) – cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm về các chính sách di trú theo Đạo luật Di trú và Bảo vệ Người tị nạn. Việc tuân thủ chính xác các yêu cầu từ IRCC giúp tăng 73% tỷ lệ hồ sơ thành công theo thống kê 2023 của Chính phủ Canada.

Các bước nộp hồ sơ bảo lãnh vợ chồng sang Canada

Chương trình Bảo lãnh Gia đình thuộc Chính sách Đoàn tụ Gia đình của Canada yêu cầu 3 giai đoạn chính: đủ điều kiện bảo lãnh, nộp hồ sơ hợp lệ và xác minh mối quan hệ. Mỗi bước phải đáp ứng các tiêu chí cụ thể trong Hướng dẫn Nộp đơn 5525 của IRCC.

Thời gian xét duyệt visa định cư vợ chồng mất bao lâu?

“Việc chuẩn bị hồ sơ đúng chuẩn IRCC ngay từ đầu giúp chúng tôi rút ngắn thời gian xử lý xuống còn 11 tháng”, anh Nguyễn Quang Hải – thành viên Hiệp hội Tư vấn Di trú Canada (CAPIC) chia sẻ kinh nghiệm thực tế.

Hệ thống Theo dõi Thời gian Xử lý Ứng dụng (IRCC Processing Times Tool) cập nhật hàng tuần giúp người nộp đơn dự đoán chính xác tiến độ. Trường hợp vượt quá thời gian công bố, người nộp đơn có thể yêu cầu Kiểm tra Tình trạng Ứng dụng (Case Specific Enquiry) thông qua Cổng Dịch vụ Trực tuyến của IRCC.

Chi phí, quyền lợi và trách nhiệm khi định cư Canada theo diện kết hôn

Trước khi theo đuổi con đường định cư Canada, ứng viên cần hiểu rõ cơ cấu chi phí, quyền lợi được hưởng và nghĩa vụ pháp lý phát sinh.

Chi phí làm hồ sơ, phí sinh trắc học, khám sức khỏe là bao nhiêu tiền?

Hệ thống phí di trú Canada được IRCC quy định chặt chẽ theo Thông tư về Phí Nhập cư. Phí xử lý hồ sơ bảo lãnh vợ/chồng là 550 CAD, kết hợp với Phí Quyền Thường trú (Right of Permanent Residence Fee – RPRF) 490 CAD. Người bảo lãnh phải nộp thêm 75 CAD phí xử lý đơn theo Quy định về Bảo lãnh Gia đình.

Quy trình sinh trắc học áp dụng cho công dân từ 14 tuổi trở lên theo Chỉ thị An ninh Biên giới Canada. Dịch vụ này được thực hiện tại 58 Trung tâm Ứng dụng Visa (VAC) toàn cầu với mức phí cố định 85 CAD. Dữ liệu sinh trắc học có giá trị 10 năm theo Tiêu chuẩn Bảo mật Di trú Canada.

“Khi tôi làm thủ tục bảo lãnh vợ sang Canada năm 2022, ngoài các khoản phí chính thức, chúng tôi còn phải chi trả khoảng 300 CAD cho việc dịch thuật và công chứng các giấy tờ. Đây là chi phí không thể tránh khỏi để đảm bảo hồ sơ đạt yêu cầu,” anh Minh Tuấn, cư dân Toronto chia sẻ.

Khám sức khỏe định cư phải tuân thủ Hướng dẫn Y tế Di trú của IRCC, thực hiện tại 1.400 cơ sở y tế được chỉ định toàn cầu. Chi phí khám bao gồm xét nghiệm lao, HIV và các bệnh truyền nhiễm theo Danh mục Kiểm tra Sức khỏe Toàn cầu. Kết quả khám có hiệu lực 12 tháng và được tích hợp trực tiếp vào Hệ thống Quản lý Y tế Di trú (GCMS).

Quyền lợi của người được bảo lãnh sau khi đến Canada gồm những gì?

Thường trú nhân Canada được hưởng 95% quyền lợi công dân theo Hiến chương Quyền và Tự do Canada. Quyền lao động được bảo đảm thông qua Hệ thống Bảo hiểm Việc làm (EI), trong khi quyền giáo dục được thực hiện qua Chương trình Tín dụng Học tập Canada (CLB).

Hệ thống y tế công cộng Canada (Medicare) cung cấp bảo hiểm toàn dân theo Đạo luật Y tế Canada. Sau 90 ngày đăng ký tại tỉnh bang, người được bảo lãnh được tiếp cận dịch vụ y tế miễn phí theo Tiêu chuẩn Chăm sóc Sức khỏe Toàn diện (CHS).

• Được hưởng chính sách giáo dục công bằng tại 10.100 trường công lập thuộc Hội đồng Giáo dục Canada
• Tham gia Chương trình Trợ cấp Trẻ em Canada (CCB) với mức hỗ trợ tối đa 6.997 CAD/năm
• Truy cập Chương trình Hỗ trợ Ngôn ngữ cho Người mới đến (LINC) tại 350 điểm dịch vụ
• Đủ điều kiện xin hộ chiếu Canada sau 3 năm đáp ứng Nghĩa vụ Cư trú
• Được bảo vệ bởi Bộ Luật Nhân quyền và Bình đẳng Canada

Chương trình Hội nhập Người mới đến (ISAP) cung cấp dịch vụ định hướng thông qua 500 tổ chức đối tác. Sau 1.095 ngày cư trú hợp pháp, ứng viên có thể nộp đơn xin quốc tịch thông qua Hệ thống Đăng ký Quốc tịch Trực tuyến (CIT).

Trách nhiệm tài chính của người bảo lãnh kéo dài bao lâu?

Cam kết bảo trợ tài chính (IMM 1344) là văn bản ràng buộc pháp lý theo Điều 130 Luật Nhập cư Canada. Thời hạn bảo lãnh 3 năm được tính từ ngày cấp Thẻ Thường trú (PR Card), bất kể thay đổi tình trạng hôn nhân theo Phán quyết của Tòa án Tối cao Canada (vụ Canada v. Hogervorst).

“Nhiều người hiểu sai về trách nhiệm bảo trợ, nghĩ rằng nếu ly hôn thì sẽ không còn phải chịu trách nhiệm tài chính. Thực tế, dù đã ly hôn, người bảo lãnh vẫn phải tiếp tục chịu trách nhiệm tài chính cho đến khi hết thời hạn 3 năm,” chị Hồng Nhung, chuyên viên tư vấn di trú tại Montreal giải thích.

Nghĩa vụ tài chính bao gồm 04 khoản chính: nhà ở đạt Tiêu chuẩn Nhà ở Canada (NHS), chi phí dinh dưỡng theo Hướng dẫn Thực phẩm Canada (CFG), y tế không thuộc Medicare, và giáo dục phổ thông. Bất kỳ khoản trợ cấp từ Chương trình Hỗ trợ Thu nhập Canada (CIS) đều phải được hoàn trả đầy đủ.

• Cam kết bảo trợ có hiệu lực pháp lý tại tất cả tỉnh bang theo Đạo luật Thực thi Nghĩa vụ Liên bang
• Không được hủy bỏ ngay cả khi người được bảo lãnh vi phạm luật hình sự
• Nghĩa vụ hoàn trả áp dụng cho 13 loại trợ cấp xã hội theo Danh mục Trách nhiệm Tài chính
• Vi phạm cam kết dẫn đến hạn chế quyền bảo lãnh trong 5 năm theo Chính sách Xử lý Vi phạm IRCC

Hệ thống Tín nhiệm Di trú Canada (ICRS) theo dõi mọi cam kết bảo trợ. Việc không thực hiện nghĩa vụ sẽ ảnh hưởng đến Điểm tín dụng Equifax và khả năng tham gia các chương trình thường trú nhân Canada trong tương lai.

Những lưu ý quan trọng về định cư Canada qua đường kết hôn

Thống kê từ IRCC cho thấy 15-20% hồ sơ bị từ chối hàng năm do không đủ bằng chứng về mối quan hệ chân thực.

Có rủi ro nếu đăng ký giả mạo hoặc không trung thực không?

Làm sao để tăng tỷ lệ thành công cho hồ sơ xin visa vợ chồng?

Nếu bị từ chối thì có thể kháng nghị hoặc làm lại không?

Định cư cả gia đình tại Canada qua các chương trình khác ngoài diện kết hôn

Có nên chọn chương trình tay nghề hay đầu tư thay vì diện vợ chồng không?

Chương trình nào phù hợp với gia đình muốn đi cùng con nhỏ?