Kế toán là một bộ phận không thể thiếu trong các doanh nghiệp, nổi tiếng là việc nhẹ, lương cao, công việc ổn định. Nhưng thực tế, hàng năm có một lượng lớn cử nhân Kế toán ra trường không tìm được việc làm. Vậy, Kế toán có thực sự là một sự lựa chọn an toàn và ổn định? Trong bài viết này, Tổng hợp News sẽ đề cập đến tỷ lệ thất nghiệp ngành kế toán, lý giải tình trạng này để bạn đọc cân nhắc trong việc lựa chọn nghề nghiệp đúng đắn nhé.
Thông tin quan trọng
- Ngành kế toán luôn đứng ở vị trí hàng đầu trong các ngành có tỷ lệ thất nghiệp cao hàng đầu hiện nay.
- Có khoảng 80% – 90% sinh viên mới tuyển dụng không thể tiếp cận ngay với công việc kế toán thực tế.
- Ngành Kế Toán vẫn là lựa chọn của nhiều học sinh và sinh viên để xây dựng sự nghiệp lâu dài.
- Bạn có thể yên tâm hơn về cơ hội việc làm, tiềm năng phát triển sự nghiệp của bạn trong tương lai trong lĩnh vực kế toán.
Tỷ lệ thất nghiệp ngành kế toán hiện nay tại Việt Nam như thế nào
Theo báo VTV, trong năm 2023 vừa qua, Việt Nam có hơn 1.08 triệu người thất nghiệp trong độ tuổi lao động. Nếu bạn tìm hiểu về các ngành có tỷ lệ thất nghiệp cao hàng đầu hiện nay, bạn sẽ nhận thấy ngành Kế toán luôn đứng ở vị trí hàng đầu.
Dựa theo thông tin mà các doanh nghiệp tuyển dụng nhân sự cho bộ phận kế toán đã cung cấp, có khoảng 80% – 90% sinh viên mới tuyển dụng không thể tiếp cận ngay với công việc kế toán thực tế. Hầu hết những sinh viên mới ra trường với chuyên ngành Kế toán cần phải được đào tạo và hướng dẫn lại từ đầu. Chất lượng của nguồn nhân lực sau quá trình đào tạo vẫn chưa đủ để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu từ phía nhà tuyển dụng.
Nhiều người lo ngại liệu tỷ lệ thất nghiệp trong lĩnh vực Kế toán có đang tăng cao quá không. Tuy vậy, theo thông tin từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, ngành Kế toán – Kiểm toán đang có nhu cầu tuyển dụng cao nhất hiện nay. Điều này cũng được Tổng cục Thống kê, Cục việc làm và Viện khoa học Lao động và Xã hội xác nhận.
Sự khẳng định này càng được củng cố khi xem xét “Báo cáo tình hình việc làm của sinh viên” năm 2021 tại Đại học Ngoại Thương, cho thấy tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành Kế Toán – Kiểm toán có công việc sau khi ra trường đạt đến 97.8%. Thêm vào đó, các dữ liệu khảo sát từ Học Viện Tài Chính cũng chỉ ra rằng tỷ lệ sinh viên ngành Kế toán – Kiểm toán có việc làm sau 1 năm tốt nghiệp lên tới 98.39%.
Thực tế cho thấy, tỷ lệ thất nghiệp trong lĩnh vực kế toán – kiểm toán tại hai trường đào tạo đã đề cập ở trên là rất thấp, trong khi nhu cầu về nhân lực trong ngành vẫn rất cao. Vì vậy, bạn có thể yên tâm hơn về cơ hội việc làm, tiềm năng phát triển sự nghiệp của bạn trong tương lai trong lĩnh vực kế toán.
Nguyên nhân thất nghiệp của sinh viên ngành kế toán
Dưới đây là những lý do dẫn đến tình trạng thất nghiệp ngành kế toán của sinh viên hiện nay:
Yêu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao
Yêu cầu tuyển dụng nhân viên kế toán của đa số doanh nghiệp đã dần chuyển hướng đến việc tìm kiếm những ứng viên có khả năng linh hoạt, có kiến thức và kỹ năng vượt ra ngoài lĩnh vực kế toán. Các chuyên gia kế toán cần có khả năng tự làm việc, giao tiếp tốt, quản lý dự án và đóng góp vào các chiến lược tổng thể của công ty. Sinh viên mới tốt nghiệp khó có thể đáp ứng được tất cả các yêu cầu này khi bước vào thị trường lao động.
Theo nghiên cứu “Nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế” năm 2021 của tác giả Dương Thị Thiều: “Hiện nay, cả nước có 2.037 kiểm toán viên, khoảng trên 1.000 kế toán viên được cấp chứng chỉ hành nghề. Số lượng này là quá thấp so với nhu cầu thực tế của thị trường (cần khoảng 7.000 kế toán viên, kiểm toán viên)”.
Ảnh hưởng của Trí tuệ Nhân tạo (AI)
Ông Hoàng Nam Tiến, cựu chủ tịch FPT cho biết: “Tập đoàn chúng tôi (FPT) có 60.000 người, nhưng tại trên tập đoàn chỉ có 6 kế toán. Nếu bình thường các công ty khác cần 200 kế toán, còn đây (FPT) hệ thống tự động chạy hết. Bạn đủ hiểu áp lực lớn như thế nào!”. Ông Tiến chia sẻ với một bạn sinh viên trong tọa đàm Gen Z hỏi, các Sếp trả lời.
Áp dụng AI trong lĩnh vực kế toán có khả năng giảm nhu cầu về lao động. Các doanh nghiệp và tổ chức có thể sử dụng phần mềm kế toán và công nghệ AI để thực hiện những công việc cơ bản trong ngành, như phân loại và xử lý hóa đơn, kiểm tra số liệu, tạo tự động báo cáo tài chính và dự báo tài chính. Điều này có thể giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhân lực trong lĩnh vực kế toán và dẫn đến sự cắt giảm nhu cầu tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp ngành kế toán.
Cạnh tranh khốc liệt trong ngành
Lĩnh vực kế toán đang thu hút một lượng lớn sinh viên tham gia, và cuộc cạnh tranh để tìm kiếm cơ hội việc làm trong ngành này đang trở nên cực kỳ khốc liệt. Số lượng sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành kế toán tăng lên từng năm, nhưng cơ hội việc làm không tăng. Do vậy, việc cạnh tranh để đạt được một công việc thích hợp trong lĩnh vực này ngày càng trở nên phức tạp hơn.
Sự phát triển của công nghệ tác động đến ngành kế toán
Công nghệ thông tin, phần mềm kế toán và tự động hóa quy trình kế toán đã làm giảm nhu cầu về lao động trong ngành này. Các công ty và doanh nghiệp đang chọn áp dụng công nghệ để tăng cường hiệu suất và giảm chi phí, dẫn đến việc cắt giảm nhân sự kế toán.
Ảnh hưởng từ khủng hoảng kinh tế
Khủng hoảng kinh tế toàn cầu và tình hình kinh tế không ổn định dẫn đến tình trạng thất nghiệp cho những sinh viên tốt nghiệp ngành kế toán. Trong những giai đoạn kinh tế khó khăn, doanh nghiệp cắt giảm nhân sự hoặc ngừng tuyển dụng để tiết kiệm chi phí.
Chưa áp dụng lý thuyết vào thực tiễn
Các sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học, cao đẳng với chuyên ngành kế toán có thể được trang bị kiến thức vững vàng về lý thuyết và nguyên tắc kế toán, nhưng kỹ năng thực tiễn vẫn còn hạn chế. Sinh viên chưa có nhiều cơ hội thực hành thực tế và thường chưa từng tiếp xúc với hồ sơ công việc thực tế.
Thiếu kiến thức về các ngành liên quan
Công việc thực sự của một kế toán viên trong doanh nghiệp: Thực hiện hạch toán đúng với quy định hoặc tuân thủ chuẩn mực kế toán; tuân thủ các luật, quy định thuế đa dạng từ các ngành khác nhau.
Đây chính là điểm yếu của những sinh viên mới tốt nghiệp. Khi chưa có cơ hội tiếp xúc với các hồ sơ làm việc, không thể nắm vững các kiến thức liên quan như luật pháp, thuế, kiểm toán, tài chính, và các hoạt động kinh doanh khác, việc tìm hiểu và áp dụng các kiến thức này sẽ trở nên khó khăn hơn.
Có nên học ngành kế toán không?
Kế toán là một bộ phận không thể thiếu trong mỗi doanh nghiệp, từ tập đoàn lớn đến các cửa hàng nhỏ, giúp doanh nghiệp quản lý tài chính, vấn đề thuế, kiểm soát dòng tiền, …Ngành kế toán mang lại thu nhập cao, ổn định với tiềm năng phát triển mạnh. Ngành này sẽ hợp với những bạn có khả năng tính toán giỏi, trung thực, cẩn thận và chịu được áp lực công việc cao.
Một ưu điểm nổi trội của việc học ngành Kế Toán là khả năng xây dựng một tương lai sự nghiệp rõ ràng. Tiềm năng phát triển sự nghiệp rất lớn, mở ra con đường sự nghiệp với lộ trình thăng tiến rõ ràng theo từng vị trí khác nhau. Việc theo học trong lĩnh vực này trang bị bạn với những kỹ năng thực tế, từ việc thu thập dữ liệu số liệu cho đến phân tích các chi phí một cách chính xác.
Trong bối cảnh kinh doanh không ngừng phát triển, tỷ lệ thất nghiệp trong lĩnh vực Kế Toán không đáng kể vì đây không chỉ là một ngành “hot” mà còn liên tục mở rộng cơ hội. Từ các tập đoàn lớn đến các dự án khởi nghiệp hay cửa hàng nhỏ, tất cả đều cần người Kế Toán để quản lý tài chính và vấn đề thuế.
Cung cấp công việc ổn định và nhu cầu tuyển dụng vẫn cao. Theo dự báo từ Cục Thống kê Lao động, trong giai đoạn từ 2016 đến 2026, số lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực kế toán dự kiến sẽ tăng đến 10%. Theo các khảo sát, thu nhập trung bình trong lĩnh vực này dao động từ 11.6 triệu đồng đến 23.2 triệu đồng mỗi tháng.
Vì thế, ngành Kế Toán vẫn là lựa chọn của nhiều học sinh và sinh viên để xây dựng sự nghiệp lâu dài.
Cơ hội việc làm cho sinh viên ngành kế toán
Dưới đây là một số lựa chọn cho vị trí công việc ngành kế toán:
- Nhân viên môi giới chứng khoán, nhân viên phòng giao dịch và ngân quỹ, nhân viên quản lý dự án
- Kế toán tài chính, Kế toán quản trị, Kế toán thuế
- Kiểm toán
- Chuyên viên phụ trách kế toán, vị trí giao dịch trong ngân hàng, kiểm soát viên, tư vấn tài chính chính, thủ quỹ
- Kế toán trưởng, Quản lý tài chính, Trưởng phòng kế toán
- Nghiên cứu, thanh tra kinh tế, …
Sinh viên cần trang bị những kiến thức gì?
Để dễ dàng tìm được việc sau khi ra trường, sinh viên cần phải:
Trang bị những kỹ năng cần thiết
- Cố gắng học tập để ra trường với thành tích học tập tốt nhất có thể.
- Tham gia vào các hội thảo, sự kiện liên quan đến kế toán, các chương trình cơ hội việc làm, thực tập kế toán để tích lũy kinh nghiệm.
- Liên tục cập nhật kiến thức chuyên ngành liên quan.
- Có các chứng chỉ chuyên ngành để tăng cơ hội việc làm như chứng chỉ ACCA, CFA, chứng chỉ CPA,…
- Nâng cao trình độ tiếng Anh và sử dụng thành thạo các công cụ, phần mềm kế toán phổ biến trong doanh nghiệp ngày nay.
- Phát triển kỹ năng mềm: Hãy tập trung vào việc phát triển kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, và giải quyết vấn đề.
- Xây dựng CV chuyên nghiệp: Đảm bảo ghi đầy đủ thông tin liên hệ, quá trình học tập, kinh nghiệm làm việc và các kỹ năng kế toán đã phát triển.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn khái quát nhất về tỷ lệ thất nghiệp ngành kế toán ở Việt Nam hiện nay, thấy được tình hình kinh tế của các doanh nghiệp tại Việt Nam hiện nay để đưa ra sự lựa chọn ngành nghề phù hợp.