Định cư Canada diện PNP đang trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều người Việt mong muốn xây dựng cuộc sống mới tại xứ sở lá phong. Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP) mang đến cơ hội định cư nhanh chóng cho ứng viên đáp ứng nhu cầu nhân lực đặc thù của từng tỉnh bang. Tùy vào trình độ, kinh nghiệm và khả năng thích ứng, bạn có thể chọn các luồng PNP phù hợp như Express Entry, Skilled Worker hay Entrepreneur. Nhưng liệu bạn đã nắm rõ các điều kiện của từng chương trình?
Định cư Canada diện PNP: Cơ hội và điều kiện năm 2025
Chương trình đề cử tỉnh bang (PNP) vẫn duy trì vị thế là một trong những con đường định cư Canada phổ biến nhất cho người Việt trong năm 2025. Mỗi tỉnh bang tại Canada đều có quyền chọn ứng viên nhập cư phù hợp với nhu cầu kinh tế và xã hội địa phương, tạo cơ hội cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau dù không đủ điểm để tham gia Express Entry.
Định cư Canada diện PNP là gì?
Chương trình Đề cử Tỉnh bang (Provincial Nominee Program – PNP) là sáng kiến nhập cư do chính phủ Canada thiết kế nhằm phân bổ người nhập cư đều khắp các vùng lãnh thổ. Mỗi tỉnh bang (ngoại trừ Quebec có chương trình riêng) được quyền đề cử những ứng viên đáp ứng nhu cầu lao động và phát triển kinh tế cụ thể của họ.
Chương trình hoạt động theo hai hình thức chính:
- PNP thông thường (Base PNP): Ứng viên nộp hồ sơ trực tiếp cho tỉnh bang mục tiêu ngoài hệ thống Express Entry. Sau khi nhận được đề cử, bạn sẽ nộp hồ sơ xin thường trú nhân với Bộ Di trú IRCC.
- PNP liên kết Express Entry: Dành cho ứng viên đã có hồ sơ trong hệ thống Express Entry. Khi được tỉnh bang đề cử, bạn sẽ nhận thêm 600 điểm CRS, gần như đảm bảo cơ hội nhận được thư mời nộp hồ sơ (ITA).
“PNP là chương trình định cư Canada có tỷ lệ thành công cao nhất trong năm 2024 và dự kiến tiếp tục xu hướng này trong năm 2025. Mỗi tỉnh bang có tiêu chí riêng biệt, nhắm vào các nhóm ngành nghề và kỹ năng cụ thể.” — Báo cáo Di trú Canada 2024
Thời gian xử lý hồ sơ PNP thường dao động từ 14-19 tháng tùy thuộc vào tỉnh bang và loại chương trình. Trong đó, PNP liên kết Express Entry thường nhanh hơn, trung bình 6-8 tháng nếu đã có đề cử tỉnh bang.
Ai phù hợp với chương trình định cư tỉnh bang?
PNP là lựa chọn lý tưởng cho những người không đủ điểm CRS cao trong Express Entry hoặc có mối liên hệ với tỉnh bang cụ thể. Dưới đây là các nhóm đối tượng phù hợp với chương trình này:
- Chuyên gia ngành nghề khan hiếm: Người có kinh nghiệm trong các ngành mà tỉnh bang đang thiếu hụt lao động như y tế, công nghệ thông tin, xây dựng, giáo dục.
- Sinh viên quốc tế tốt nghiệp tại Canada: Nhiều tỉnh bang ưu tiên người đã học tập và có bằng cấp từ các cơ sở giáo dục Canada, đặc biệt nếu bạn tốt nghiệp từ trường trong tỉnh bang đó.
- Doanh nhân và nhà đầu tư: Người có kế hoạch kinh doanh khả thi và nguồn vốn đủ để đầu tư, tạo việc làm tại tỉnh bang.
- Người có kinh nghiệm làm việc tại Canada: Đã có thời gian làm việc hợp pháp tại Canada, đặc biệt là tại tỉnh bang dự định nộp hồ sơ.
- Người có kỹ năng ngôn ngữ tốt: Thông thạo tiếng Anh hoặc tiếng Pháp (đặc biệt quan trọng đối với các tỉnh bang như New Brunswick, Manitoba).
Mỗi tỉnh bang đều có tiêu chí riêng và nhiều chương trình con khác nhau. Ví dụ, Ontario có chương trình Human Capital Priorities dành cho lao động tay nghề cao, trong khi Alberta tập trung vào những người đã làm việc trong tỉnh, và Saskatchewan ưu tiên những ngành nghề cụ thể trong danh sách NOC của họ.
| Tỉnh bang | Chương trình nổi bật | Đối tượng phù hợp |
|---|---|---|
| Ontario | Human Capital Priorities | Ứng viên có điểm CRS từ 400-450, thuộc ngành nghề ưu tiên |
| British Columbia | Skills Immigration | Chuyên gia IT, y tế, giáo dục |
| Alberta | Alberta Opportunity Stream | Người đang làm việc tại Alberta |
| Manitoba | Skilled Worker Overseas | Người có người thân hoặc cộng đồng hỗ trợ tại Manitoba |
Điều quan trọng là chứng minh ý định định cư lâu dài tại tỉnh bang đề cử bạn. Các tỉnh đang ngày càng nghiêm ngặt với ứng viên chỉ muốn dùng PNP như bàn đạp để chuyển đến Toronto hay Vancouver.
Những thay đổi mới nhất về chỉ tiêu và chính sách năm 2025
Năm 2025 chứng kiến nhiều điều chỉnh quan trọng trong chương trình PNP, chủ yếu nhằm giải quyết khủng hoảng nhà ở và tập trung vào chất lượng hơn số lượng người nhập cư:
- Tổng chỉ tiêu giảm mạnh: Chỉ tiêu PNP toàn quốc đã giảm khoảng 50% so với dự kiến ban đầu, từ 110,000 xuống còn khoảng 55,000 người.
- Ưu tiên các vùng nông thôn: Các tỉnh bang đang tăng cường các chương trình nhắm vào các cộng đồng nhỏ và vùng nông thôn, với nhiều ưu đãi hơn cho người sẵn sàng định cư ở những khu vực này.
- Điều chỉnh ngành nghề ưu tiên: Danh sách NOC Canada được cập nhật, với nhiều ngành liên quan đến công nghệ xanh, chăm sóc sức khỏe, và xây dựng được thêm vào danh sách ưu tiên.
- Yêu cầu ngôn ngữ tăng: Nhiều tỉnh bang đã nâng yêu cầu điểm CLB tối thiểu từ 5 lên 6 hoặc cao hơn đối với một số chương trình.
- Tăng cường kiểm tra ý định định cư: Các tỉnh bang áp dụng nhiều biện pháp hơn để đảm bảo người được đề cử thực sự định cư lâu dài tại tỉnh bang, bao gồm hợp đồng cam kết và kiểm tra sau khi nhận thường trú nhân.
Đáng chú ý, chương trình Atlantic Immigration Program (AIP) không còn là chương trình thí điểm mà đã trở thành chương trình nhập cư thường trực, mang đến cơ hội hấp dẫn cho người muốn định cư tại các tỉnh Đại Tây Dương.
Một số thay đổi cụ thể theo tỉnh bang:
- Ontario: Tăng điểm cho những ứng viên có kỹ năng tiếng Pháp (từ 15 lên 25 điểm) và giảm số lượt mời trong các đợt rút thăm, tập trung vào chất lượng ứng viên.
- British Columbia: Thêm nhiều vị trí vào danh sách miễn Job Offer, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và y tế.
- Saskatchewan: Tạm thời đình chỉ quy trình xác nhận Thư mời làm việc (Job Offer Letter validation) đối với các dòng yêu cầu job offer. Các dòng khác như Express Entry và Occupations In-Demand vẫn tiếp nhận hồ sơ bình thường.
- Alberta: Ưu tiên ứng viên có job offer trong lĩnh vực y tế và công nghệ hoặc có liên kết rõ ràng với tỉnh bang (ví dụ: đang sinh sống/làm việc tại Alberta).
- Newfoundland and Labrador: Chuyển sang hệ thống tính điểm cạnh tranh hơn trong một số dòng Express Entry Skilled Worker, ưu tiên kinh nghiệm làm việc và liên kết với tỉnh bang.
- Yukon: Chương trình Yukon Nominee Program năm 2025 có tối đa 215 suất, ưu tiên lao động đã sống/làm việc ở Yukon ít nhất một năm hoặc tốt nghiệp Đại học Yukon.
Đặc biệt, với việc Canada thực hiện cắt giảm hạn ngạch nhập cư tổng thể, PNP đang trở thành con đường hấp dẫn hơn cho nhiều người, với tỷ lệ thành công cao hơn so với Express Entry truyền thống.
Để tăng cơ hội thành công với chương trình PNP trong năm 2025, người Việt nên tập trung vào việc cải thiện kỹ năng ngôn ngữ, tích lũy kinh nghiệm trong các ngành nghề thiếu hụt, và nghiên cứu kỹ các chương trình cụ thể của từng tỉnh bang phù hợp với hồ sơ cá nhân.
Các loại chương trình PNP phổ biến cho người Việt
Chương trình Đề cử Tỉnh bang (Provincial Nominee Program – PNP) là lựa chọn định cư Canada hàng đầu cho nhiều người Việt trong những năm gần đây. Mỗi tỉnh bang Canada thiết kế các chương trình riêng phù hợp với nhu cầu kinh tế và nhân lực địa phương. Người Việt thường thành công với các dòng PNP nhất định nhờ khả năng đáp ứng tiêu chí về tay nghề, trình độ học vấn và kinh nghiệm kinh doanh.
Điểm cộng lớn nhất của PNP là cơ hội nhận thêm 600 điểm trong hệ thống Express Entry, tuy nhiên từ năm 2023, việc nhận thư mời không còn đảm bảo do IRCC áp dụng các đợt rút hồ sơ theo nhóm ngành nghề ưu tiên và tập trung vào ứng viên có kinh nghiệm làm việc tại Canada. Nhiều người Việt đã thành công với con đường này sau khi không đủ điểm CRS Canada qua chương trình liên bang.
Chương trình dành cho lao động tay nghề cao có gì đặc biệt?
PNP dành cho lao động tay nghề cao (Skilled Worker) là lựa chọn phổ biến nhất với người Việt. Chương trình này nhắm vào những người có kinh nghiệm trong các ngành nghề đang thiếu nhân lực tại tỉnh bang. Đặc biệt, các tỉnh bang miền Đại Tây Dương như Nova Scotia thường xuyên tìm kiếm người lao động trong lĩnh vực y tế, CNTT và kỹ thuật – những ngành mà người Việt có thế mạnh.
Ưu điểm lớn nhất của dòng này là yêu cầu điểm số và ngôn ngữ thấp hơn so với chương trình liên bang. Ví dụ, Ontario PNP chỉ yêu cầu CLB 6 cho một số ngành, trong khi chương trình FSWP yêu cầu tối thiểu CLB 7.
“Chương trình tay nghề Saskatchewan khá phù hợp với kỹ sư người Việt. Tôi chỉ cần CLB 6 và có công việc thuộc danh sách NOC ưu tiên là đã đủ điều kiện. So với Express Entry, con đường này dễ thở hơn nhiều.” – Anh Tuấn, kỹ sư xây dựng, định cư Saskatchewan năm 2022.
Một số PNP tay nghề nổi bật cho người Việt:
- BC PNP Tech: Dành cho chuyên gia CNTT, mức lương phải phù hợp với bảng lương thị trường lao động B.C.
- Ontario Human Capital Priorities: Yêu cầu profile Express Entry với điểm CRS từ 400
- Manitoba Skilled Worker Overseas: Phù hợp với người có người thân ở Manitoba
- Saskatchewan Express Entry: Không yêu cầu job offer cho nhiều ngành nghề mà người Việt thường làm
Điểm cần lưu ý là yêu cầu mã NOC Canada với mỗi tỉnh bang khác nhau. Nhiều người Việt tìm hiểu kỹ các yêu cầu cụ thể của từng tỉnh trước khi quyết định nộp hồ sơ thay vì chỉ nhắm vào các trung tâm đô thị lớn.
Chương trình đầu tư/doanh nhân theo từng tỉnh bang như thế nào?
Đối với doanh nhân và nhà đầu tư Việt, PNP doanh nhân (Entrepreneur/Business) là một lựa chọn hấp dẫn. Mỗi tỉnh bang có tiêu chí khác nhau về vốn đầu tư tối thiểu, kinh nghiệm quản lý, và loại hình kinh doanh được khuyến khích.
Nhiều doanh nhân Việt thành công với mô hình nhà hàng, cửa hàng tạp hóa hoặc dịch vụ làm đẹp tại các tỉnh nhỏ, nơi có ít cạnh tranh hơn. Manitoba và Saskatchewan là điểm đến phổ biến vì mức đầu tư hợp lý (thường từ 150,000 – 300,000 CAD) và quá trình xét duyệt nhanh chóng.
So sánh một số chương trình PNP doanh nhân phổ biến:
| Tỉnh bang | Mức đầu tư tối thiểu | Yêu cầu tài sản | Yêu cầu ngôn ngữ |
|---|---|---|---|
| Manitoba | 150,000 CAD | 500,000 CAD | CLB 5 |
| Saskatchewan | 200,000 CAD (thành phố lớn) 100,000 CAD (vùng nông thôn) |
500,000 CAD | CLB 5 |
| British Columbia | 200,000 CAD | 600,000 CAD | CLB 4 |
| Prince Edward Island | 150,000 CAD | 600,000 CAD | CLB 4 |
Quy trình xét duyệt PNP doanh nhân thường gồm nhiều bước: đăng ký Expression of Interest (EOI), nhận lời mời nộp hồ sơ, phỏng vấn, đến thăm tỉnh bang và chuẩn bị kế hoạch kinh doanh chi tiết. Sau khi được phê duyệt, ứng viên nhận Work Permit để vận hành doanh nghiệp khoảng 1-2 năm trước khi đủ điều kiện nộp hồ sơ thường trú nhân Canada.
“Ban đầu tôi định đầu tư vào Toronto nhưng chi phí quá cao. Sau khi nghiên cứu, tôi chuyển sang Manitoba PNP và mở nhà hàng Việt ở Winnipeg. Mức đầu tư vừa phải mà cơ hội thành công cao hơn nhiều vì ít cạnh tranh.” – Chị Hương, chủ nhà hàng ẩm thực Việt tại Winnipeg
Lời khuyên cho nhà đầu tư Việt là nên tìm hiểu kỹ về thị trường địa phương, quy định kinh doanh và tham khảo các doanh nghiệp người Việt đã thành công ở đó. Định cư Canada diện đầu tư cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kiên nhẫn.
Sinh viên quốc tế tốt nghiệp tại Canada có thể tham gia không?
Đây có lẽ là con đường PNP dễ dàng nhất cho người Việt. Hầu hết các tỉnh bang đều có chương trình đặc biệt dành cho sinh viên quốc tế tốt nghiệp từ các trường tại Canada, đặc biệt là sinh viên tốt nghiệp trong tỉnh bang đó.
Sinh viên Việt sau khi hoàn thành chương trình học và đang làm việc tại Canada có thể nộp đơn qua các dòng PNP như International Graduate Stream. Lợi thế lớn là yêu cầu kinh nghiệm làm việc thường thấp hơn nhiều so với diện PNP tay nghề thông thường.
- Ontario International Student: Yêu cầu tốt nghiệp từ trường Ontario và có job offer phù hợp
- BC International Graduate: Cần job offer với mức lương cạnh tranh, không nhất thiết phải có kinh nghiệm
- Atlantic International Graduate Program: Yêu cầu job offer từ nhà tuyển dụng được chỉ định
- Manitoba International Education Stream: Không yêu cầu kinh nghiệm làm việc, chỉ cần tốt nghiệp trong tỉnh
Tuy nhiên, từ năm 2025, hạn ngạch đề cử của B.C. giảm mạnh, khiến thời gian xét duyệt kéo dài và tỷ lệ thành công thấp hơn. Nhiều hồ sơ sinh viên quốc tế phải chờ đợi lâu hơn để nhận được lời mời nộp đơn. Qua định cư diện du học, bạn có lợi thế hiểu biết văn hóa và thị trường lao động Canada.
“Mình tốt nghiệp Đại học Manitoba ngành kế toán năm 2020. Sau khi làm việc 6 tháng với PGWP, mình nộp hồ sơ Manitoba PNP qua International Graduate Stream. Chỉ 3 tháng sau đã nhận được đề cử và thêm 600 điểm trong Express Entry. Quá trình từ khi nộp đến khi được PR mất khoảng 1 năm.” – Minh, cựu du học sinh
Lời khuyên cho du học sinh Việt là nên chọn trường và chương trình học phù hợp với các ngành nghề đang thiếu nhân lực tại tỉnh bang đó. Bạn nên tìm hiểu về PNP ngay từ khi bắt đầu du học để lên kế hoạch sớm, bao gồm việc tham gia các hoạt động tình nguyện và thực tập để tạo mạng lưới quan hệ.
Một lưu ý quan trọng: nhiều tỉnh bang thường xuyên điều chỉnh chính sách PNP, vì vậy cần cập nhật thông tin từ website chính thức của từng tỉnh bang hoặc Bộ Di trú IRCC Canada.
Điều kiện cần thiết để nộp hồ sơ định cư diện PNP
Chương trình Đề cử Tỉnh bang Canada (PNP) là cầu nối giúp ứng viên có kỹ năng phù hợp với nhu cầu thị trường lao động địa phương nhận được thẻ thường trú. Mỗi tỉnh bang thiết lập các tiêu chí riêng về học vấn, kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ và tài chính. Hiểu rõ những yêu cầu này sẽ giúp bạn chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và tăng cơ hội được đề cử, đặc biệt trong bối cảnh định cư Canada diện PNP đang trở nên cạnh tranh hơn.
Yêu cầu về kinh nghiệm, học vấn và ngoại ngữ ra sao?
Về kinh nghiệm làm việc, không phải tất cả các chương trình PNP đều yêu cầu 1-2 năm kinh nghiệm. Một số dòng như Skilled Worker hoặc Semi-skilled Worker tại các tỉnh Saskatchewan, Alberta, hoặc Manitoba chỉ cần tối thiểu 1 năm kinh nghiệm liên quan trong vòng 10 năm gần nhất, tùy theo ngành nghề (NOC TEER phù hợp). Điều này giúp mở rộng cơ hội cho nhiều ứng viên muốn định cư Canada diện PNP.
Về học vấn, không phải tất cả các chương trình PNP đều yêu cầu bằng Đại học. Nhiều dòng chấp nhận ứng viên có bằng tốt nghiệp Trung học Phổ Thông hoặc chứng chỉ nghề phù hợp. Bạn cần hoàn tất đánh giá văn bằng thông qua chứng chỉ ECA Canada để xác minh bằng cấp của bạn tương đương với tiêu chuẩn giáo dục Canada.
Điểm quan trọng: Với một số chương trình PNP nhất định như BC PNP Skills Immigration, Ontario Skilled Trades, hoặc Manitoba Provincial Nominee Program, chứng chỉ nghề/diploma có thể thay thế cho bằng đại học nếu bạn có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực đó.
Khả năng ngôn ngữ là yêu cầu then chốt, nhưng mức điểm CLB tối thiểu không áp dụng đồng loạt. Một số chương trình dành cho lao động phổ thông chấp nhận CLB 4–5, trong khi các dòng Express Entry-linked thường yêu cầu CLB 7 hoặc tương đương NCLC cho tiếng Pháp. Bảng dưới đây thể hiện yêu cầu CLB phổ biến cho các dòng PNP chính:
| Chương trình PNP | Yêu cầu CLB tối thiểu | Ghi chú |
|---|---|---|
| Express Entry stream (hầu hết các tỉnh) | CLB 7 | Cần đáp ứng cả 4 kỹ năng |
| Skilled Worker stream | CLB 5-6 | Tùy tỉnh bang |
| Semi-skilled/Intermediate stream | CLB 4-5 | Áp dụng cho một số ngành đặc thù |
Lưu ý: Quebec không tham gia chương trình PNP của liên bang mà sử dụng hệ thống nhập cư riêng (Arrima/PEQ). Do đó, thang điểm CLB/NCLC không áp dụng tại Quebec.
Tài chính tối thiểu cần chuẩn bị là bao nhiêu?
Yêu cầu tài chính thay đổi hàng năm dựa trên cập nhật từ IRCC và từng tỉnh bang. Hiện tại, mức tiền chứng minh tài chính thường thấp hơn so với trước đây, ví dụ khoảng $13,757 CAD cho người độc thân tại Saskatchewan hoặc Nova Scotia. Các tỉnh có chi phí sinh hoạt cao như Ontario hay British Columbia vẫn yêu cầu mức cao hơn. Đây là yếu tố quan trọng khi chuẩn bị hồ sơ định cư Canada diện PNP.
Dưới đây là ước tính cho một số chương trình PNP phổ biến:
- Ontario Immigrant Nominee Program (OINP): $16,000 – $24,000 CAD (người độc thân)
- British Columbia PNP: $12,000 – $20,000 CAD (người độc thân)
- Alberta Advantage Immigration Program: $10,000 – $18,000 CAD (người độc thân)
- Nova Scotia Nominee Program: $10,000 – $15,500 CAD (người độc thân)
Tài sản phải được chứng minh dưới dạng tiền gửi ngân hàng, chứng chỉ tiền gửi, hoặc các khoản đầu tư có thể thanh lý. Phần lớn các tỉnh bang yêu cầu sao kê ngân hàng liên tục trong 3-6 tháng gần nhất.
- Có bắt buộc phải đặt cọc hoặc đầu tư không?
Đa số các chương trình PNP thông thường không yêu cầu đặt cọc hay đầu tư bắt buộc. Tuy nhiên, có một số ngoại lệ đáng chú ý:
- PNP dành cho doanh nhân: Các chương trình như BC Entrepreneur Stream, Manitoba Business Investor Stream hay Saskatchewan Entrepreneur Stream yêu cầu đầu tư từ $150,000 đến $500,000 CAD và tạo việc làm cho người Canada. Đây là con đường định cư Canada diện đầu tư kết hợp với PNP.
- Đặt cọc hoàn lại: Một số tỉnh bang như New Brunswick có thể yêu cầu khoản đặt cọc hoàn lại ($10,000 – $75,000 CAD) để đảm bảo ứng viên sẽ thực sự định cư và làm việc tại tỉnh bang đó trong thời gian tối thiểu (thường là 2 năm).
- Chứng minh khả năng đầu tư: Đối với một số chương trình dành cho doanh nhân, bạn cần chứng minh nguồn vốn hợp pháp và khả năng thực hiện kế hoạch kinh doanh tại Canada.
Ngoài ra, một số tỉnh bang như Prince Edward Island có chương trình “Work Permit Stream” yêu cầu ký quỹ $20,000 CAD hoàn lại sau khi hoàn thành nghĩa vụ định cư tại tỉnh bang.
Lưu ý quan trọng: Chỉ nộp đơn thông qua các kênh chính thức của chính phủ Canada hoặc tỉnh bang. Cảnh giác với bất kỳ đơn vị trung gian nào yêu cầu đặt cọc phi lý hoặc hứa hẹn đảm bảo kết quả. Bạn nên tham khảo ý kiến từ công ty tư vấn định cư Canada uy tín để được hướng dẫn phù hợp.
Quy trình xét duyệt hồ sơ định cư Canada diện PNP
Quy trình xét duyệt hồ sơ định cư Canada theo chương trình PNP (Provincial Nominee Program) thường trải qua hai giai đoạn chính. Đầu tiên, ứng viên phải nhận được giấy đề cử từ tỉnh bang, sau đó mới nộp hồ sơ xin thường trú nhân lên Bộ Di trú IRCC Canada. Điểm khác biệt của định cư Canada diện PNP so với các chương trình khác là sự tham gia trực tiếp của chính quyền tỉnh bang trong quá trình lựa chọn ứng viên.
Mỗi tỉnh bang có các tiêu chí đánh giá riêng, dựa trên nhu cầu lao động và mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương. Nhiều người Việt chọn định cư Canada diện PNP vì đường xét duyệt này có thể dễ dàng hơn so với chương trình Express Entry Canada khi điểm CRS không đủ cao.
Lưu ý quan trọng: Cả hai giai đoạn xét duyệt (cấp tỉnh bang và liên bang) đều có thể bị từ chối riêng biệt. Việc được tỉnh bang đề cử không đảm bảo 100% bạn sẽ được IRCC cấp thường trú nhân.
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm những giấy tờ nào?
Khi chuẩn bị hồ sơ định cư Canada diện PNP, bạn cần phân biệt rõ giấy tờ cho giai đoạn đề cử cấp tỉnh bang và giấy tờ cho giai đoạn xin PR cấp liên bang. Nhiều người Việt thường bỏ sót hoặc chuẩn bị chưa kỹ một số giấy tờ quan trọng, dẫn đến việc hồ sơ bị trả về hoặc từ chối.
Để xin đề cử từ tỉnh bang, các giấy tờ phổ biến bao gồm:
- Hộ chiếu còn hiệu lực (không nhất thiết phải đủ 2 năm, tùy theo yêu cầu từng tỉnh bang)
- Bằng cấp học vấn đã được đánh giá tương đương theo chứng chỉ ECA Canada (nếu tỉnh bang yêu cầu hoặc thuộc diện Express Entry-PNP)
- Chứng chỉ tiếng Anh (IELTS, CELPIP) hoặc tiếng Pháp (TEF/TCF) (nếu tỉnh bang yêu cầu)
- Bằng chứng kinh nghiệm làm việc (hợp đồng, xác nhận công việc, bảng lương)
- Bằng chứng tài chính đủ để định cư (nếu tỉnh bang yêu cầu, thường áp dụng cho diện Skilled Worker hoặc International Graduate)
- Thư mời làm việc từ nhà tuyển dụng tại tỉnh bang (đối với một số chương trình PNP)
- Kế hoạch kinh doanh chi tiết (đối với chương trình PNP dành cho doanh nhân)
Sau khi nhận được giấy đề cử (Provincial Nomination Certificate), bạn cần chuẩn bị bộ hồ sơ xin PR gửi cho IRCC, bao gồm:
- Đơn IMM5406 và các biểu mẫu liên quan của thường trú nhân Canada
- Giấy đề cử từ tỉnh bang
- Giấy khai sinh (bản gốc và bản dịch công chứng)
- Hồ sơ hôn nhân (nếu đã kết hôn) hoặc giấy xác nhận độc thân
- Giấy khám sức khỏe từ bác sĩ được IRCC chỉ định
- Lý lịch tư pháp của Việt Nam và các nước từng cư trú trên 6 tháng
- Ảnh theo tiêu chuẩn di trú Canada
- Lệ phí xử lý hồ sơ và phí quyền thường trú nhân
Mẹo hữu ích: Bạn nên chuẩn bị bản scan màu hoặc đen trắng chất lượng cao của tất cả giấy tờ gốc, và lưu trữ chúng thành các tập tin PDF riêng biệt, đặt tên rõ ràng. Điều này giúp quá trình nộp hồ sơ trực tuyến diễn ra thuận lợi hơn.
Thời gian xử lý hồ sơ mất bao lâu?
Thời gian xử lý hồ sơ định cư Canada diện PNP thường kéo dài hơn so với định cư Canada diện Canadian Experience Class. Quá trình này chia làm hai giai đoạn rõ rệt với thời gian chờ đợi khác nhau.
Giai đoạn xin đề cử từ tỉnh bang có thể mất từ 3-18 tháng tùy theo loại chương trình PNP và tỉnh bang bạn nộp đơn. Chương trình PNP Express Entry thường nhanh hơn các chương trình PNP thông thường. Riêng các chương trình dành cho doanh nhân có thể kéo dài 18-24 tháng vì quy trình thẩm định phức tạp hơn.
| Loại chương trình PNP | Thời gian xử lý đề cử cấp tỉnh bang | Thời gian xử lý cấp liên bang (IRCC) |
|---|---|---|
| PNP Express Entry | 2-6 tháng | 6-8 tháng |
| PNP thông thường | 6-12 tháng | 15 tháng |
| PNP dành cho doanh nhân | 12-18 tháng | 12-16 tháng |
Sau khi nhận được đề cử, giai đoạn xử lý hồ sơ xin PR cấp liên bang hiện mất trung bình khoảng 15 tháng đối với định cư Canada diện PNP thông thường. Thời gian này được tính từ lúc IRCC nhận đủ hồ sơ đến khi cấp thư chấp thuận PR (COPR). IRCC cập nhật thời gian xử lý định kỳ trên trang web chính thức của họ.
Lưu ý: Thời gian xử lý hồ sơ có thể bị kéo dài nếu hồ sơ của bạn bị yêu cầu bổ sung giấy tờ, phỏng vấn, hoặc do tình hình dịch bệnh, chính sách nhập cư. Bạn nên kiểm tra trạng thái hồ sơ thường xuyên thông qua tài khoản IRCC trực tuyến.
Từ kinh nghiệm thực tế, người Việt thường phải đợi khoảng 18-24 tháng từ lúc bắt đầu chuẩn bị hồ sơ đến khi nhận được thẻ PR. Việc chuẩn bị kỹ hồ sơ từ đầu sẽ giúp tránh các yêu cầu bổ sung và rút ngắn thời gian xử lý.
Quyền lợi khi trở thành thường trú nhân qua diện PNP
Khi nhận được tư cách thường trú nhân Canada thông qua chương trình PNP (Provincial Nominee Program), bạn và gia đình sẽ được hưởng nhiều đặc quyền gần như tương đương với công dân bản địa. Tuy nhiên, thường trú nhân không có quyền bầu cử, ứng cử vào các vị trí chính trị hoặc làm việc tại một số vị trí yêu cầu bảo mật cao. Các quyền lợi này bao gồm quyền sinh sống, làm việc lâu dài tại tỉnh bang đã bảo lãnh và mở rộng cơ hội phát triển trên khắp Canada.
Những người có thẻ PR (Permanent Resident) qua diện PNP được tự do di chuyển giữa các tỉnh bang sau khi hoàn thành các cam kết với tỉnh bang bảo lãnh. Ngoài ra, bạn còn được quyền mua bất động sản, mở doanh nghiệp và tiếp cận hầu hết các dịch vụ công mà không bị hạn chế như người có visa tạm trú.
Gia đình được hưởng những quyền lợi gì tại Canada?
Một trong những ưu điểm vượt trội của việc trở thành thường trú nhân Canada là các phúc lợi dành cho cả gia đình. Vợ/chồng và con cái phụ thuộc của bạn đều được hưởng đầy đủ quyền lợi nếu được khai báo trong hồ sơ định cư ban đầu hoặc thông qua quy trình đoàn tụ gia đình.
- Tiếp cận hệ thống y tế Canada chất lượng cao thông qua thẻ bảo hiểm y tế công cộng của tỉnh bang (như OHIP tại Ontario hay MSP tại British Columbia). Các thành viên gia đình sẽ được khám chữa bệnh miễn phí tại hầu hết cơ sở y tế công.
- Con cái được học miễn phí tại hệ thống giáo dục công lập Canada từ mẫu giáo đến lớp 12. Bậc đại học/cao đẳng áp dụng mức học phí ưu đãi cho PR nhưng vẫn cao hơn so với công dân Canada.
- Gia đình được hưởng các khoản trợ cấp con cái như CCB (Canada Child Benefit) – khoản trợ cấp hàng tháng không phải hoàn trả dành cho gia đình có con dưới 18 tuổi.
- Người phối ngẫu có quyền làm việc tại Canada nhưng phải đáp ứng điều kiện về giấy phép lao động nếu chưa là thường trú nhân hoặc chưa nhập cảnh cùng đương đơn.
- Tiếp cận các chương trình hỗ trợ định cư và hòa nhập cộng đồng miễn phí, bao gồm lớp học ngôn ngữ và hướng dẫn tìm việc làm.
“Phúc lợi gia đình tại Canada được thiết kế để hỗ trợ toàn diện cho mọi thành viên, với trọng tâm đặt vào sự phát triển của trẻ em và sự ổn định của đơn vị gia đình.” – Sở Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC)
Đặc biệt, các gia đình có thu nhập thấp còn được nhận thêm nhiều hỗ trợ như GST/HST tín dụng, trợ cấp nhà ở giá rẻ và các chương trình hỗ trợ khác tùy theo tỉnh bang sinh sống.
- Có cơ hội xin quốc tịch sau này không?
Câu trả lời là có! Sau khi sống tại Canada với tư cách thường trú nhân được 3 năm (1.095 ngày) trong vòng 5 năm gần nhất và đáp ứng các yêu cầu về ngôn ngữ, kiến thức, bạn và các thành viên gia đình đủ điều kiện đều có thể nộp đơn xin quốc tịch Canada. Đây là một trong những hệ thống nhập tịch dễ dàng nhất so với các quốc gia phát triển khác.
Khi trở thành công dân Canada, bạn sẽ có thêm nhiều quyền lợi mới như quyền bầu cử, quyền ứng cử vào các vị trí chính trị, được cấp hộ chiếu Canada (cho phép đi lại không cần visa tới hơn 185 quốc gia), và không bao giờ lo ngại về việc bị trục xuất.
Đặc biệt, Canada cho phép mang song tịch, nghĩa là bạn không cần từ bỏ quốc tịch Việt Nam khi nhập quốc tịch Canada. Điều này mang lại sự linh hoạt tối đa trong việc di chuyển, làm việc và duy trì mối quan hệ với quê hương.
Các câu hỏi thường gặp về định cư Canada diện PNP
Có thể chuyển sang tỉnh khác sau khi nhận PR không?
Về mặt pháp lý, câu trả lời là có – bạn hoàn toàn có quyền chuyển đến bất kỳ tỉnh bang nào ở Canada sau khi đã nhận thẻ PR qua diện PNP. Hiến pháp Canada bảo vệ quyền tự do di chuyển cho tất cả thường trú nhân và công dân.
Dù vậy, vấn đề này hơi phức tạp. Khi đăng ký định cư Canada diện PNP, bạn đã cam kết sẽ định cư và làm việc tại tỉnh bang bảo trợ. Các chương trình PNP được thiết kế để giải quyết nhu cầu lao động cụ thể của từng tỉnh, không phải để làm “cửa sau” cho những ai muốn vào các thành phố lớn như Toronto hay Vancouver. Từ năm 2025, nhiều tỉnh bang đã chuyển sang hệ thống EOI (Expression of Interest) và siết chặt điều kiện, bao gồm yêu cầu ngôn ngữ cao hơn hoặc tạm dừng một số luồng dành cho sinh viên quốc tế.
“Nếu bạn không có ý định thực sự sinh sống tại tỉnh bang bảo trợ và chỉ lợi dụng PNP như một lối tắt, đây được xem là hành vi thiếu trung thực và có thể ảnh hưởng đến quá trình xin quốc tịch của bạn sau này.”
Tùy theo tình huống, việc chuyển đi sớm sau khi nhận PR có thể dẫn đến:
- Khó khăn trong quá trình xin quốc tịch nếu cán bộ nhập cư nghi ngờ bạn không có ý định thiện chí
- Không có bằng chứng chính thức về việc ảnh hưởng đến hồ sơ bảo lãnh gia đình trong tương lai hoặc thay đổi hệ thống tính điểm CRS đối với thường trú nhân
Cách tiếp cận hợp lý nhất là sống ở tỉnh bang đã bảo trợ bạn để thể hiện thiện chí và cam kết. Trong thời gian này, bạn xây dựng mối quan hệ, tích lũy kinh nghiệm làm việc tại Canada và hòa nhập với cộng đồng người Việt tại Canada. Nếu sau đó bạn cần chuyển đi vì lý do chính đáng như cơ hội việc làm tốt hơn, chăm sóc người thân, hay theo học tại trường danh tiếng, việc này sẽ hợp lý và dễ được chấp nhận hơn.
Nhiều thường trú nhân Canada ban đầu định cư qua PNP đã thành công chuyển đến tỉnh bang khác mà không gặp vấn đề gì. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần đủ thời gian ở tỉnh bang bảo trợ để thể hiện thiện chí và cam kết của mình với chương trình. Chỉ tiêu tiếp nhận diện PNP năm 2025 đã bị cắt giảm khoảng 50% so với các năm trước, phản ánh chính sách nhập cư mới của liên bang.
