Khoảng 40.000 người Việt Nam hiện đang học tập và làm việc tại Canada mỗi năm, nhiều người trong số họ mơ ước có cơ hội định cư tại đất nước lá phong này. Chương trình RCIP Canada mới được triển khai từ tháng 1/2025 đã thay thế chương trình RNIP cũ, mở ra cơ hội định cư nông thôn cho người lao động có kỹ năng qua 14 cộng đồng được chỉ định. Liệu đây có phải là lộ trình phù hợp cho những ai mong muốn có tấm thẻ xanh Canada?
Giới thiệu về chương trình RCIP Canada: Cơ hội định cư nông thôn mới
Chương trình RCIP (Rural Community Immigration Pilot) mở ra con đường định cư khác biệt cho những ai muốn sinh sống và phát triển sự nghiệp tại các vùng nông thôn Canada. Chương trình này ra đời nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động tại 14 cộng đồng nhỏ trải dài từ bờ Đông sang bờ Tây.
Chương trình RCIP Canada là gì?
RCIP là sáng kiến thí điểm của chính phủ Canada, bắt đầu từ tháng 1/2025, thay thế cho chương trình RNIP (Rural and Northern Immigration Pilot). Khác với Express Entry Canada tập trung vào các thành phố lớn, RCIP nhắm đến việc thu hút người nhập cư đến sinh sống tại các khu vực nông thôn và miền Bắc.
Mười bốn cộng đồng tham gia chương trình bao gồm: Pictou County (NS), North Bay (ON), Sudbury (ON), Timmins (ON), Sault Ste. Marie (ON), Thunder Bay (ON), Steinbach (MB), Altona/Rhineland (MB), Brandon (MB), Moose Jaw (SK), Claresholm (AB), West Kootenay (BC), North Okanagan Shuswap (BC) và Peace Liard (BC).
Mỗi cộng đồng có quyền tự chủ trong việc xác định nhu cầu lao động cụ thể và lựa chọn ứng viên phù hợp với điều kiện địa phương.
Ai có thể tham gia chương trình RCIP Canada?
Để đủ điều kiện nộp hồ sơ RCIP, ứng viên phải đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau đây:
- Có việc làm tại cộng đồng tham gia: Nhận được lời mời làm việc từ nhà tuyển dụng được chỉ định tại một trong 14 cộng đồng.
- Trình độ học vấn tối thiểu: Hoàn thành chương trình trung học phổ thông hoặc tương đương.
- Khả năng ngôn ngữ: Đạt yêu cầu ngôn ngữ tùy theo mức độ kỹ năng của công việc được đề nghị.
- Kinh nghiệm làm việc: Có tối thiểu 1 năm kinh nghiệm làm việc liên tục trong 3 năm gần đây, trừ trường hợp tốt nghiệp từ cơ sở giáo dục sau trung học tại cùng cộng đồng.
- Tài chính: Chứng minh đủ khả năng chi trả chi phí định cư Canada cho bản thân và gia đình.
Ngoài ra, ứng viên cần nhận được sự ủng hộ từ tổ chức phát triển kinh tế địa phương hợp tác với IRCC. Điều này khác biệt so với các chương trình định cư tỉnh bang khác chỉ yêu cầu job offer.
Những lợi ích nổi bật khi định cư qua RCIP Canada
RCIP mang lại nhiều ưu điểm hấp dẫn mà các chương trình định cư khác khó có được:
- Thời gian xử lý nhanh: Hồ sơ được ưu tiên xem xét, thời gian xử lý tùy thuộc vào năng lực của IRCC.
- Yêu cầu điểm số thấp hơn: Không cần điểm CRS cao như Express Entry, chỉ cần đáp ứng yêu cầu tối thiểu.
- Chi phí sinh hoạt hợp lý: Giá nhà đất, thuê nhà và chi phí sinh hoạt tại các vùng nông thôn thấp hơn 30-50% so với Toronto hay Vancouver.
- Cơ hội việc làm ổn định: Tỷ lệ thất nghiệp thấp, nhu cầu lao động cao trong nhiều lĩnh vực từ nông nghiệp đến dịch vụ.
Đặc biệt, các gia đình có con nhỏ sẽ được hưởng lợi từ môi trường giáo dục chất lượng và an toàn. Nhiều cộng đồng RCIP còn cung cấp các gói hỗ trợ đặc biệt cho người mới đến như khóa học tiếng Anh miễn phí, tư vấn việc làm và kết nối cộng đồng.
| Tiêu chí | RCIP | Express Entry |
|---|---|---|
| Điểm CRS yêu cầu | Không áp dụng | 470-490 điểm |
| Thời gian xử lý | Tùy thuộc vào IRCC | 6-8 tháng |
| Job offer | Bắt buộc | Không bắt buộc |
| Yêu cầu ngôn ngữ | Tùy theo công việc | CLB 7-9 |
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng RCIP yêu cầu cam kết sinh sống lâu dài tại cộng đồng được chỉ định. Việc di chuyển đến thành phố lớn sau khi nhận thường trú có thể không ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình xin quốc tịch, nhưng ứng viên cần thể hiện ý định cư trú lâu dài khi nộp đơn.
Điều kiện và tiêu chí tham gia chương trình RCIP Canada
Chương trình RCIP (Rural Community Immigration Pilot) là chương trình mới thay thế cho RNIP, được triển khai từ tháng 1/2025 với các tiêu chí cập nhật nhằm lựa chọn ứng viên có khả năng hòa nhập và đóng góp cho cộng đồng địa phương tại vùng nông thôn Canada.
Yêu cầu về nghề nghiệp và kỹ năng ra sao?
Ứng viên tham gia chương trình RCIP Canada phải có một job offer toàn thời gian từ nhà tuyển dụng được chỉ định tại một trong các cộng đồng tham gia. Ngành nghề phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của từng cộng đồng, không còn danh mục ưu tiên cố định như trước đây.
Yêu cầu kinh nghiệm làm việc tối thiểu là 1 năm (1.560 giờ) trong vòng 3 năm gần nhất, phù hợp với vị trí công việc được đề nghị. Sinh viên quốc tế tốt nghiệp tại cộng đồng đề cử có thể được miễn yêu cầu này nếu đáp ứng đủ điều kiện khác.
Bằng cấp tối thiểu là bằng tốt nghiệp trung học phổ thông của Canada hoặc tương đương đã qua thẩm định ECA (Educational Credential Assessment).
Lưu ý: Ứng viên bắt buộc phải có job offer hợp lệ từ nhà tuyển dụng đủ điều kiện, không còn ưu tiên cho kế hoạch khởi nghiệp như trước.
Trình độ ngoại ngữ cần thiết cho ứng viên là gì?
Chương trình RCIP yêu cầu trình độ tiếng Anh hoặc tiếng Pháp tối thiểu theo Canadian Language Benchmark (CLB), tùy thuộc vào nhóm nghề NOC TEER:
- TEER 0 hoặc 1: CLB 6
- TEER 2 hoặc 3: CLB 5
- TEER 4 hoặc 5: CLB 4
Các bài thi được chấp nhận gồm IELTS General Training, CELPIP General Test cho tiếng Anh; TEF Canada và TCF Canada cho tiếng Pháp. Kết quả thi có hiệu lực trong vòng 2 năm kể từ ngày nộp hồ sơ.
Có cần cam kết sinh sống lâu dài tại cộng đồng không?
Cam kết sinh sống tại cộng đồng là yếu tố bắt buộc, nhưng không quy định thời gian cụ thể tối thiểu. Ứng viên cần chứng minh ý định thực sự gắn bó qua thư cam kết và các minh chứng về hòa nhập địa phương.
| Yếu tố đánh giá | Mức độ quan trọng | Minh chứng cần thiết |
|---|---|---|
| Kế hoạch mua nhà/thuê dài hạn | Cao | Hợp đồng sơ bộ hoặc letter of intent |
| Việc làm đã được xác nhận | Rất cao | Job offer hoặc hợp đồng lao động |
| Kết nối với cộng đồng | Trung bình | Thư giới thiệu từ tổ chức địa phương |
Việc vi phạm cam kết không dẫn đến thu hồi tư cách thường trú nhân nhưng có thể ảnh hưởng đến quá trình xét duyệt hồ sơ.
Ứng viên cũng cần cung cấp bằng chứng tài chính đủ để hỗ trợ bản thân và người thân trong ít nhất một năm đầu tiên, đồng thời nhận được thư giới thiệu từ tổ chức phát triển kinh tế địa phương.
Danh sách các cộng đồng nông thôn tham gia RCIP Canada
Chương trình RCIP hiện đã mở rộng đáng kể so với giai đoạn thử nghiệm ban đầu. Năm 2025 đánh dấu bước tiến lớn với sự tham gia của 14 cộng đồng nông thôn trên khắp Canada, theo công bố chính thức từ Bộ Di trú Canada (IRCC).
Những tỉnh bang và địa phương nào được chỉ định trong năm 2025?
Danh sách cộng đồng tham gia RCIP 2025 bao gồm các khu vực đa dạng từ Đông sang Tây Canada. Dưới đây là danh sách chính thức:
| Tỉnh/Vùng lãnh thổ | Số cộng đồng | Khu vực tiêu biểu |
|---|---|---|
| Nova Scotia | 1 | Pictou County |
| Ontario | 5 | North Bay, Sudbury, Timmins, Sault Ste. Marie, Thunder Bay |
| Manitoba | 3 | Steinbach, Altona/Rhineland, Brandon |
| Saskatchewan | 1 | Moose Jaw |
| Alberta | 1 | Claresholm |
| British Columbia | 3 | West Kootenay, North Okanagan Shuswap, Peace Liard |
Lưu ý: Yukon chưa tham gia RCIP do có chương trình định cư riêng dành cho người lao động tay nghề. Quebec cũng không trong danh sách vì đã có thỏa thuận định cư riêng biệt với chính phủ liên bang.
Làm thế nào để lựa chọn cộng đồng phù hợp với nhu cầu cá nhân?
Việc chọn cộng đồng phù hợp đòi hỏi bạn phải cân nhắc nhiều yếu tố cá nhân. Đầu tiên, hãy xem xét ngành nghề của mình có phù hợp với nhu cầu lao động địa phương không.
- Ngành nghề và cơ hội việc làm: Kiểm tra danh sách NOC code được ưu tiên tại từng cộng đồng. Ngành y tế, giáo dục và kỹ thuật thường có nhu cầu cao ở hầu hết địa điểm.
- Điều kiện khí hậu: Các tỉnh phía tây như BC có thời tiết ôn hòa hơn so với Manitoba hay Saskatchewan. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
- Chi phí sinh hoạt: So sánh giá nhà đất, học phí và chi tiêu hàng ngày. Thường thì các thành phố nhỏ có chi phí thấp hơn đáng kể.
- Cộng đồng người Việt: Một số thành phố như Calgary, Winnipeg đã có cộng đồng người Việt ổn định, giúp bạn hòa nhập dễ dàng hơn.
Yếu tố gia đình cũng rất quan trọng. Nếu có con nhỏ, hãy tìm hiểu về chất lượng trường học và các hoạt động ngoại khóa.
Mẹo thực tế: Hãy tham gia các group Facebook của người Việt tại địa phương mà bạn quan tâm. Họ sẽ chia sẻ những thông tin “ruột” về cuộc sống thực tế mà website chính thức không đề cập.
Về mặt thủ tục, mỗi cộng đồng có quy trình riêng. Một số yêu cầu job offer trước, số khác chấp nhận hồ sơ Express Entry hiện có. Thời gian xử lý tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
Cuối cùng, đừng quên yếu tố cam kết cư trú. IRCC yêu cầu bạn phải chứng minh ý định sinh sống lâu dài tại cộng đồng đó sau khi nhận PR. Do đó, hãy chọn nơi mà bạn thực sự có thể gắn bó lâu dài.
Quy trình đăng ký và xét duyệt hồ sơ chương trình RCIP Canada
Chương trình RCIP Canada là chương trình định cư mới được Chính phủ Canada ra mắt vào tháng 1/2025, thay thế cho chương trình RNIP đã kết thúc nhận hồ sơ từ tháng 8/2024. Khác với Express Entry Canada có hệ thống điểm số rõ ràng, RCIP yêu cầu ứng viên phải có job offer toàn thời gian, không theo mùa vụ từ nhà tuyển dụng được chỉ định tại một trong 14 cộng đồng nông thôn tham gia chương trình.
Các bước chuẩn bị hồ sơ xin định cư theo diện RCIP như thế nào?
Chuẩn bị hồ sơ RCIP gồm ba giai đoạn chính mà bạn cần thực hiện theo đúng trình tự. Mỗi giai đoạn có những yêu cầu riêng biệt và thời hạn xử lý khác nhau.
- Hồ sơ cá nhân, bằng cấp, kinh nghiệm làm việc cần chuẩn bị những gì?Giấy tờ cá nhân bao gồm hộ chiếu còn hiệu lực trong suốt quá trình xét duyệt và giấy khai sinh có dịch thuật công chứng. Bằng cấp phải được chứng nhận ECA Canada nếu học vấn đạt được từ ngoài Canada. Bạn cần ít nhất một năm kinh nghiệm làm việc liên tục toàn thời gian hoặc tương đương bán thời gian trong ba năm gần nhất, phù hợp với ngành nghề của job offer và đáp ứng yêu cầu NOC TEER tương ứng.Kinh nghiệm làm việc cần có thư giới thiệu từ các nhà tuyển dụng cũ với đầy đủ thông tin: vị trí, thời gian làm việc, mức lương và nhiệm vụ chi tiết. Nếu công ty đã đóng cửa hoặc không hợp tác, bạn có thể sử dụng statutory declaration kèm bằng chứng khác như tax returns hoặc pay stubs.
- Quy trình tìm kiếm việc làm tại các cộng đồng nông thôn ra sao?Tìm việc là bước quan trọng nhất trong chương trình RCIP Canada. Bạn cần liên hệ trực tiếp với các văn phòng phát triển kinh tế của cộng đồng tham gia để được hỗ trợ kết nối với nhà tuyển dụng địa phương. Một số cộng đồng còn tổ chức virtual job fairs dành cho ứng viên quốc tế.Lương tối thiểu thường dao động từ 18-25 CAD/giờ tùy thuộc vào vùng và ngành nghề. So với chi phí sinh hoạt ở Canada tại các vùng nông thôn, mức lương này khá hợp lý.
- Thời gian xét duyệt hồ sơ thường kéo dài bao lâu?Sau khi có job offer, bạn cần nộp EOI trước. Nếu được mời nộp hồ sơ đầy đủ, thời gian xử lý từ IRCC có thể kéo dài hơn tám tháng do lượng hồ sơ tăng cao và tùy thuộc vào độ phức tạp của từng trường hợp.Giai đoạn khám sức khỏe xong bao lâu có visa Canada thường mất thêm 2-3 tháng. Một số trường hợp phức tạp cần background check sâu có thể kéo dài hơn.
Kinh nghiệm của gia đình anh Tuấn Vũ từ Hải Phòng: “Mình nộp hồ sơ RCIP tháng 3/2023, đến tháng 11 mới có visa. Khâu chờ lâu nhất là medical exam results – gần 3 tháng mới có kết quả.”
Lộ trình nhận quyền thường trú nhân (PR) qua chương trình RCIP Canada
Chương trình RCIP Canada (Rural Community Immigration Pilot) là chương trình thí điểm mới của Chính phủ Canada, được triển khai từ cuối năm 2024. Thay vì yêu cầu ứng viên chờ thư mời nộp hồ sơ PR (Invitation to Apply – ITA), chương trình RCIP Canada cho phép ứng viên nộp đơn xin PR trực tiếp sau khi nhận thư giới thiệu từ cộng đồng tham gia. Đây là chương trình dành cho lao động tay nghề đáp ứng nhu cầu tuyển dụng tại các cộng đồng nông thôn chỉ định.
Sau khi được chấp thuận, quy trình nhận PR diễn ra như thế nào?
Ứng viên tham gia Chương trình RCIP Canada có thể nộp hồ sơ PR trực tiếp trên hệ thống của IRCC mà không cần trải qua các vòng rút hồ sơ hoặc ITA. Thời hạn nộp hồ sơ và các yêu cầu cụ thể sẽ được thông báo chi tiết trong thư giới thiệu từ cộng đồng. Hồ sơ cần bao gồm các giấy tờ cập nhật về tình hình tài chính và thông tin gia đình.
Thời gian xử lý hồ sơ PR theo Chương trình RCIP Canada chưa được IRCC công bố cố định do đây là chương trình mới. Tuy nhiên, thời gian xử lý sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể và khối lượng hồ sơ tại thời điểm xét duyệt. Ứng viên cần duy trì tình trạng hợp pháp tại Canada trong suốt quá trình chờ kết quả.
- Nhận thư giới thiệu từ cộng đồng tham gia Chương trình RCIP Canada
- Nộp hồ sơ PR đầy đủ theo hướng dẫn của IRCC
- Tham gia khám sức khỏe và kiểm tra an ninh nếu được yêu cầu
- Chờ quyết định cuối cùng từ IRCC
Gia đình đi cùng có được hưởng quyền lợi tương tự không?
Vợ/chồng và con cái phụ thuộc của ứng viên chính được bao gồm trong đơn xin định cư Canada diện gia đình ngay từ đầu. Tất cả thành viên gia đình sẽ nhận được PR cùng lúc với ứng viên chính. Theo quy định hiện hành của IRCC, con cái phụ thuộc phải dưới 22 tuổi và chưa kết hôn hoặc sống chung như vợ chồng tại thời điểm nộp đơn. Nếu con bị khuyết tật về tinh thần hoặc thể chất, vẫn có thể đủ điều kiện dù trên 22 tuổi.
Quyền lợi của thành viên gia đình bao gồm quyền sinh sống, học tập và làm việc tại Canada mà không cần giấy phép riêng. Trẻ em có thể học tại trường công lập với học phí như công dân Canada. Vợ/chồng có thể xin bảo lãnh vợ chồng đi Canada cho người thân khác sau khi có PR.
Lưu ý quan trọng: Nếu tình trạng gia đình thay đổi (kết hôn, sinh con, ly hôn) trong quá trình xử lý, ứng viên phải thông báo ngay cho IRCC để cập nhật hồ sơ.
Sau khi trở thành thường trú nhân Canada qua Chương trình RCIP Canada, các thành viên gia đình cần đáp ứng yêu cầu cư trú tối thiểu là ba năm trong vòng năm năm gần nhất trước ngày nộp đơn quốc tịch (ít nhất 1095 ngày). Điều kiện cư trú và nghĩa vụ thuế cũng áp dụng cho tất cả thành viên gia đình.
Câu hỏi thường gặp về chương trình RCIP Canada
Nhiều ứng viên có những thắc mắc về chương trình RCIP và sự khác biệt với các chương trình nhập cư khác. Dưới đây là các câu trả lời chi tiết cho những câu hỏi phổ biến nhất.
Chương trình này có thay thế RNIP trước đây không?
Xem chi tiết về mối quan hệ giữa RCIP và RNIP
Chương trình RCIP Canada đã thay thế hoàn toàn chương trình RNIP, vốn kết thúc vào ngày 31/08/2024. RCIP là chương trình mới được triển khai chính thức từ đầu năm 2025, không còn hoạt động song song với RNIP.
Điểm khác biệt chính là RCIP mở rộng phạm vi đối tượng tham gia lên 14 cộng đồng, so với chỉ 11 cộng đồng của RNIP trước đây. Danh sách các cộng đồng này đã được Bộ Di trú Canada công bố chính thức.
Về thủ tục, RCIP Canada yêu cầu ứng viên nộp hồ sơ trực tiếp cho cộng đồng tham gia chương trình, không cần thông qua Express Entry như một số trường hợp trong RNIP.
Có giới hạn số lượng ứng viên mỗi năm hay không?
Thông tin về hạn ngạch và số lượng thư mời
IRCC không công bố hạn ngạch cụ thể cho toàn bộ chương trình RCIP Canada. Thay vào đó, mỗi cộng đồng tham gia sẽ tự xác định nhu cầu lao động và phối hợp với IRCC để phân bổ số lượng thư mời phù hợp.
Số thư mời phụ thuộc vào quy mô và khả năng hỗ trợ của từng cộng đồng. Các khu vực nông thôn hoặc bán nông thôn được ưu tiên, trong khi các thành phố lớn như Fredericton không nằm trong danh sách đủ điều kiện.
Cách thức phân bổ này tương tự như các chương trình định cư theo ngành nghề thiếu hút ở các tỉnh bang khác.
IRCC sẽ đánh giá hiệu quả của chương trình RCIP Canada hàng năm và có thể điều chỉnh số lượng thư mời. Chương trình này là thí điểm kéo dài tối đa 5 năm, đến khoảng năm 2029-2030, trước khi được đánh giá để quyết định tương lai.
